Kleine Groepen Waarom?/Kleine Groepen… Waarom?

Uit Bijbelse Boeken en Preken

Versie van 21 okt 2009 om 16:14

“ Je ziet de dingen wel, maar je neemt ze niet waar,” zei Sherlock Homes tegen zijn trouwe vriend, dr. Watson. “Het verschil daartussen is duidelijk. Zo heb je bijvoorbeeld vaak de trap gezien die van de hal naar deze kamer leidt.”

“Vaak, inderdaad.”
“Hoe vaak?”
“Tja, enige honderden keren.”
“Hoeveel treden heeft die trap dan?”
“Hoeveel? Dat weet ik niet.”

“Zie je wel. Je hebt niet waargenomen. En toch heb je ze wel gezien. Dat is nu precies wat ik bedoel. Ik weet dat er 17 treden zijn, omdat ik ze niet alleen gezien, maar ook waargenomen heb.”

Wie de detectives van Sir Arthur Conan Doyle gelezen heeft, weet dat Sherlock Holmes Dr. Watson vaak zijn onoplettendheid verwijt. Maar Dr. Watson was niet op zijn achterhoofd gevallen. Net als ik, en waarschijnlijk jij, ontbrak hem eenvoudigweg het uitzonderlijke vermogen van Holmes om te observeren en deduceren. Hij zag precies hetzelfde als Sherlock Holmes maar zonder de belangrijke details. Zoals Holmes opmerkte, Watson keek wel…, maar nam niet waar.

Trouwens, als ik in Watson’s schoenen had gestaan, zou ik de beroemde detective een heel ander antwoord hebben gegeven. Ik zou op z’n minst in de verleiding zijn gekomen om te zeggen: “Hoeveel treden? Wie maakt zich daar nou druk om? Los jij deze zaak nu maar op, vriend!”

Maar Sherlock Holmes maakte zich er wel druk over. Observatie was een belangrijk gereedschap in zijn vak. Bij het bestuderen van het onderwerp ‘kleine groepen’ is het voor ons ook belangrijk. Velen van ons kijken naar kleine groepen zoals Watson naar de trap keek. We kijken wel, maar observeren niet. We gaan naar een kleine groep zonder te begrijpen wat de bedoeling ervan is. We verzuimen te begrijpen waarom onze kleine groepen bestaan.

En als we Gods doel met kleine groepen niet kennen, zullen we het ook nooit bereiken.

SMALL GROUPS ARE ELEMENTARY, MY DEAR WATSON

Sinds midden jaren ‘70 is de kerk gefascineerd door kleine groepen. De meerderheid van de kerken heeft op z’n minst ‘geëxperimenteerd’ met kleine groepen en vele kerken hebben nog steeds actieve kleine groepen of iets wat er op lijkt.

Echter, vanuit mijn beperkte gezichtspunt gezien, heeft een groot aantal van deze kerken nog nooit een duidelijke bedoeling en Bijbelse doelen uitgewerkt bij het opstarten van hun kleine groepen. Sommige kerken hebben dat wel gedaan en ik beveel ze dan ook aan. Zonder twijfel zijn deze kerken ook het meest succesvol geweest met hun kleine groepen. Maar andere kerken zijn kleine groepen begonnen omdat ze populair waren: de laatste kerktrend. Dat is natuurlijk geen goed motief. De laatste trends bieden een kerk geen goed fundament. Kleine groepen zullen uiteindelijk geen effect hebben als ze niet aan hun Bijbelse doelen voldoen. Vele kleine groepen zijn ten onder gegaan bij gebrek aan Bijbelse doelen. Andere kleine groepen zijn ernstig gehandicapt bij gebrek aan goed materiaal. Zonder te overdrijven kun je zeggen dat de meeste populaire boeken en handleidingen over kleine groepen ernstig tekort schieten aan gezond Bijbels onderwijs. Ik zeg dit niet zomaar. Ik heb ze jarenlang gelezen en bestudeerd en vond dat er meer nadruk op moderne psychologie en sociologie werd gelegd dan op diepgaande Bijbelse theologie. De meeste van deze materialen zitten wel goed in elkaar. Ze bevatten dan ook vele vragen en voorbeelden die tot nadenken stemmen. Ongetwijfeld willen de uitgevers christenen helpen groeien. Maar zonder stevige Bijbelse inhoud kunnen deze materialen Gods intenties zelfs verhinderen, voor ons persoonlijk als

Ondanks deze zorgen zie ik kleine groepen als een prioriteit voor elke christen en elke kerk. Waarom? Omdat het Woord voortdurend relaties centraal stelt. J.I. Packer zegt hierover:

“We moeten niet denken dat onze gemeenschap met andere christenen een geestelijke luxe is, een extraatje naast onze persoonlijke relatie met God. Gemeenschap is een van dé belangrijke woorden uit het Nieuwe Testament. Het is van levensbelang voor de geestelijke gezondheid van een christen en staat centraal in het echte kerkleven… De kerk zal bloeien en christenen zullen sterk worden als er (een hechte) gemeenschap is.”

Echte gemeenschap wordt niet ervaren in een menigte van 200 of 2000 mensen. Daarom vind ik het zo belangrijk dat kerken kleine groepen starten waar christenen intieme relaties kunnen ontwikkelen, waar ze ‘kennen en gekend worden’. Een kerk die een Bijbels model volgt, ‘heeft’ niet alleen kleine groepen. Zij biedt niet alleen kleine groepen aan, maar is opgebouwd uit kleine groepen.

Zoals ik eerder al opmerkte zullen kleine groepen de kerk alleen dienen als zij gebouwd zijn op gezonde Bijbelse leer en ondersteund worden door een helder Bijbels doel. Dat brengt ons bij de titel van dit boek en hoofdstuk: ‘Waarom kleine groepen?’

Om deze vraag te beantwoorden wil ik graag vier heldere doelen uit de Schrift aandragen: voortgaande heiliging, wederzijdse zorg, gemeenschap en de werking van de Heilige Geest.

WAT HEILIGING IS - EN WAT NIET

Theoloog Wayne Grudem geeft een goede en beknopte definitie van deze cruciale leerstelling: “Heiliging is een voortgaand werk van ‘God en mensen’ dat ons steeds meer vrij maakt van zonde en ons meer en meer doet lijken op Christus in ons dagelijks leven.” En Is dat niet het doel van het christelijke leven? Toenemende vrijheid van zonde en steeds meer lijken op Jezus. Kleine groepen zorgen voor een ideale context waarin dit kan gebeuren.

Niet elke kleine groep is gericht op dit doel. Sommige geven hogere prioriteit aan gezelligheid dan aan heiliging. Andere blinken uit in delen en luisteren naar elkaar, maar zij zullen nooit elkaar confronteren met zonde of leden uitdagen om te veranderen. Dit is onaanvaardbaar. Een groep met een niet-Bijbels doel doet meer kwaad dan goed. Wanneer groepen samenkomen zonder het Bijbelse doel van karakterverandering na te streven, zullen de zonde en het egoïsme die in ons aanwezig zijn eerder aangemoedigd worden in plaats van aangepakt. Niemand van ons heeft zulke aanmoediging nodig.