Vasten voor de Beloning van de Vader

Uit Bijbelse Boeken en Preken

Mattheus 6:16-18

En wanneer u vast, toon dan geen droevig gezicht, zoals de huichelaars. Zij vervormen namelijk hun gezicht, zodat zij door de mensen gezien worden als zij vasten. Voorwaar, Ik zeg u dat zij hun loon al hebben. 17 Maar u, als u vast, zalf dan uw hoofd en was uw gezicht, 18 zodat het door de mensen niet gezien wordt als u vast, maar door uw Vader; en uw Vader , Die in het verborgene ziet, zal het u in het openbaar vergelden.

Inhoud 1 Inleiding 2 “Wanneer u Vast” niet “Als u Vast” 3 Huichelarij: Een Gevaar bij het Vasten 4 Een Alternatieve Manier van Vasten 5 Jezus Test of God Werkelijk in Ons Leven Is 6 De belofte van Jezus aan Degenen voor wie God het Middelpunt is 7 Welke “Beloning” Belooft Jezus?

Inleiding

Carl Lundquist was bijna 30 jaar lang directeur van de “Bethel College and Seminary”. Hij overleed ongeveer vier jaar geleden aan huidkanker. De laatste tien jaar van zijn leven stak hij heel veel energie in het bestuderen en bevorderen van persoonlijke geestelijke toewijding en de disciplines van het Christelijk leven.

Hij richtte zelfs, wat hij noemde, de “Evangelical Order of the Burning Heart” (De Evangelische Orde van het Brandende Hart) op en begon met de uitgifte van een brief ter inspiratie en aanmoediging. In de brief van september 1989 vertelde hij hoe hij voor het eerst serieus begon te vasten.

Mijn eigen serieuze overweging van vasten als een geestelijke discipline, was het gevolg van een bezoek aan Dr. Joon Gon Kim in Seoel, Korea. “Is het waar”, vroeg ik hem, “dat u 40 dagen lang vastte voordat u in 1980 met de evangelisatie campagne begon?” “Ja”, antwoordde hij, “dat is waar.“ Dr Kim stond aan het hoofd van de campagne en men verwachtte een miljoen mensen op Yoido Plaza. Echter, zes maanden voor de bijeenkomst kreeg hij van de politie te horen dat zijn vergunning voor de campagne werd ingetrokken. Korea was destijds politiek onrustig en in Seoel was de staat van beleg afgekondigd. De politie ambtenaren hadden besloten dat zij geen risico wilden lopen door zoveel mensen op één plek bijeen te hebben. Dus gingen Dr Kim en enkele metgezellen naar een berg van gebed en brachten daar 40 dagen door in gebed en vasten voor het aangezicht van God ten behoeve van de campagne. Daarna keerden zij terug naar het politiebureau. “Oh”, zei de agent , toen ze Dr Kim zagen, “we zijn van gedachten veranderd en uw bijeenkomst mag doorgaan!”
Toen ik naar het hotel terugging, bedacht ik dat ik nooit op een dergelijke manier had gevast. Misschien had ik nooit met dezelfde intensiteit naar een werk van God verlangd …. Zijn lichaam is getekend door de vele perioden van 40 dagen vasten gedurende zijn lange geestelijke leiderschap in het werk van God in Azië. Ik heb echter ook niet dezelfde wonderen als van Dr Kim gezien.

Dr Lundquist vertelde verder over een van de retraites van “Burning Heart” waar hij de leiding over had toen hem opviel dat een ouderejaars van een seminarie niet at. Hij vroeg hem of hij zich goed voelde en hij kwam erachter dat de student bijna aan het eind was van een 20-daags vasten als deel van een zoektocht naar Gods leiding voor de volgende stap in zijn leven.

Dr Lundquist zei dat hij in de latere jaren van zijn bediening een aangepaste manier van vasten van eenmaal per week erg nuttig had gevonden in zijn leven en zijn werk. Hij schreef in zijn brief,

In plaats van een uur lunchen gebruikte hij die tijd om naar een gebedsruimte te gaan, gewoonlijk de “Flame Room” in het nabijgelegen “Bethel Theological Seminary”. Daar bracht hij zijn lunchtijd door in het gezelschap van God en in gebed. En ik heb een zeer persoonlijke dimensie geleerd over wat Jezus uitsprak, “Ik heb voedsel te eten waarvan u geen weet heeft.”

Dit is hetzelfde als wat ik de “Vastende Veertig” gevraagd heb te doen in de maand februari –eenmaal per week 24 uur lang vasten.

“Wanneer u Vast” niet “Als u Vast”

Een van de verzen die Dr Lundquist in latere jaren van zijn leven ertoe aanzette, was die welke we vanmorgen bespreken – Mattheus 6: 16-18. Wat hem in dit vers trof, waren de woorden in vers 16. “En wanneer u vast………..” Zoals bij vele anderen, viel het ook Dr. Lundquist op dat er niet staat, “Als u vast”, maar “wanneer u vast”. Hij concludeerde, net als ik en de meeste commentatoren, dat Jezus veronderstelde dat vasten een goede zaak was en dat zijn discipelen het zouden doen. Dit is wat wij in Mattheus 9:15 zagen – Wanneer de bruidegom wordt weggenomen, dan zullen de discipelen vasten.

Jezus onderwijst dus niet over het wel of niet vasten. Hij gaat ervan uit dat wij zullen vasten en Hij leert ons hoe dat te doen en vooral hoe het niet te doen.

Huichelarij: Een Gevaar bij het Vasten

Indien vasten deel gaat uitmaken van ons leven als een middel om God in al Zijn volheid te zoeken (Efeze 3:19), moeten we weten hoe het niet te doen. Dat zou betekenen, gezondheidstips om ons lichaam niet in gevaar te brengen en geestelijk onderwijs om onze ziel niet in gevaar te brengen. Wat het lichamelijke aspect betreft, ik zal u een kort document doen toekomen van een medisch specialist met wie wij spraken tijdens ons bezoek in Orlando afgelopen december.

“Zij hebben Hun “Loon al”

Nog belangrijker echter dan het bovenstaande is de waarschuwing van Jezus over het geestelijke gevaar van vasten als dat op de verkeerde manier gebeurt. Daarover gaat deze tekst. Jezus waarschuwt ons wat niet te doen en vertelt ons in plaats daarvan wat wel te doen.

Hij waarschuwt ons in vers 16 om niet te zijn als de huichelaars: “En wanneer u vast, toon dan geen droevig gezicht, zoals de huichelaars. Zij vervormen namelijk hun gezicht, zodat zij door de mensen gezien worden als zij vasten.” Huichelaars zijn dus degenen die hun geestelijke plichten doen“ om door de mensen gezien te worden.” Dit is de beloning waar de huichelaars op uit zijn. En wie heeft inderdaad niet ervaren hoe zeer het de moeite waarde is om bewonderd te worden voor onze gedisciplineerdheid of voor onze ziel of onze toewijding. Dit is onder de mensen een grote beloning. Er zijn weinig dingen die ons gevallen mensen, meer voldoening geven dan wanneer er hoog wordt opgegeven van onze prestaties – vooral van onze geestelijke prestaties.

Dus zegt Jezus In het laatste deel van vers 16, “Voorwaar Ik zeg u dat zij hun loon al hebben.” Met andere woorden, als dat de beloning is waar u bij het vasten op uit bent, zult u die beloning ontvangen maar meer ook niet. Met andere woorden, het gevaar van huichelarij is dat het zo succesvol is. Het is gericht op eer van mensen. En het werkt. Maar dat is dan ook alles.

Waarom is hier sprake van huichelarij?

Maar laten wij ons afvragen waarom hier sprake is van huichelarij? Hier zie je religieuze mensen die besloten hadden te vasten. In plaats van te verbergen dat zij vasten, laten zij juist merken dát zij vasten. Waarom is dat huichelarij? Waarom is het niet hypocriet om te vasten maar in plaats daarvan je hoofd te zalven en je gezicht te wassen en niemand te laten merken dat je aan het vasten bent? Betekent huichelarij juist niet dat je er van buiten anders probeert uit te zien dan je eigenlijk van binnen bent? Ze vasten en dat is te zien. Geen schijnvertoning. Wees echt. Wanneer je vast, laat dat ook zien.

Maar Jezus noemt ze huichelaars. Waarom? Omdat het hart dat tot vasten aanzet een hart moet zijn naar God toe. Dat is de betekenis van vasten: een hongerend hart naar God. Het hart echter dat hun er toe aanzet om te vasten, is een hart dat uit is op bewondering van mensen. Dus zijn ze open en doorzichtig over wat ze aan het doen zijn, maar juist die openheid is bedrieglijk ten opzichte van wat ze voelen. Als ze echt eerlijk wilden zijn, zouden ze een teken om hun hals hebben gedragen dat zegt, “de uiteindelijke beloning voor mijn vasten is de eer van mensen.” Dan waren zij geen huichelaars. Dan was hun ijdelheid pas openlijk en doorzichtig.

Er zijn dus twee gevaren waar deze vastende mensen tegen aan lopen. Het eerste is dat ze de verkeerde beloning voor het vasten zoeken, namelijk achting van andere mensen. Zij vinden de eer van mensen geweldig. Het andere gevaar is dat zij dit verbergen zogenaamd uit liefde voor God. Vasten wil zeggen liefde voor God – honger naar God. Zij zeggen dus met hun handelen dat zij hongeren naar God. Maar innerlijk hongeren zij naar de bewondering en goedkeuring van anderen. Dat is de god die ze bevrediging geeft.

Een Alternatieve Manier van Vasten

In vers 17 en 18 geeft Jezus een alternatief voor deze manier van vasten – de manier waarop het gedaan moet worden. Hij zegt,

Maar u, wanneer u vast, zalf dan uw hoofd en was uw gezicht, 18, zodat het door de mensen niet gezien wordt als u vast, maar door uw Vader, Die in het verborgene is; en uw Vader, Die in het verborgene ziet, zal het u in het openbaar vergelden.

Nu staan er in de bijbel, inclusief het Nieuwe Testament, allerlei soorten vasten beschreven die in het openbaar plaatsvonden, bijvoorbeeld, in Handelingen 13:1-3 en 14:23. Als iemand te weten komt dat u vast, heeft u niet gezondigd. De waarde van uw vasten wordt niet teniet gedaan als iemand merkt dat u uw lunch heeft overgeslagen. Het is mogelijk om samen met anderen te vasten – bijvoorbeeld, wanneer ons personeel samen vast tijdens een afgesproken retraite teneinde de Heer te zoeken – u kunt op die manier vasten en dan geldt NIET “vasten om niet door anderen gezien te worden.” Gezien worden bij het vasten en vasten om gezien te worden zijn niet hetzelfde. Gezien worden bij het vasten is niet meer dan een gebeuren van buitenaf. Vasten OM GEZIEN TE WORDEN, is een zichzelf verheffend motief van het hart.

Jezus Test of God Werkelijk in Ons Leven Is

Jezus geeft ons aanwijzingen die een test zijn voor ons hart. Hij zegt tegen ons dat wij tijdens het vasten geen pogingen moeten doen om gezien te worden. Eigenlijk moeten onze inspanningen de andere richting uitgaan – niet gezien worden. Verzorg je haar, was je gezicht zodat voor zover mogelijk mensen zelfs niet zullen weten dat je aan het vasten bent.

Maar Hij gaat verder en zegt dat het uw bedoeling is dat u door God gezien wordt en niet door mensen. “Maar u, wanneer u vast, zalf uw hoofd en was uw gezicht, 18 zodat het door de mensen niet gezien wordt, maar door uw Vader, Die in het verborgene zit.” Vast om door God in het verborgene te worden gezien.

Wat Jezus hier doet, is testen of God werkelijk in ons leven is. Och, het is zo gemakkelijk religieus bezig te zijn wanneer andere mensen toekijken – preken, bidden, de kerk bezoeken, de bijbel lezen, vriendelijk zijn en liefdadig etc. De reden hiervoor is niet alleen de lof die we misschien krijgen, maar subtieler het gevoel dat de werkelijke doeltreffendheid van onze geestelijke daden op de horizontale as onder de mensen staat en niet op de verticale as met God. Als de kinderen mij zien bidden tijdens het eten, zal het ze goed doen. Als het personeel mij ziet vasten, dan worden ze misschien geïnspireerd ook te vasten. Als mijn kamergenoot mij de bijbel ziet lezen, gaat hij dat misschien ook doen. Met andere woorden, we voelen aan dat de waarde van onze toewijding het horizontale effect is dat het op anderen heeft wanneer zij ons zien.

Nu is dit alles niet zo erg. Het gevaar is echter dat alles in ons leven louter op het horizontale niveau beoordeeld en begrepen wordt vanwege het effect op anderen als zij die dingen zien gebeuren. God wordt een tweederangs Persoon in ons leven. Wij denken dat Hij belangrijk is omdat we al de dingen doen die Hij van ons vraagt. Hij valt echter als middelpunt van dit alles buiten het plaatje.

Dus test Jezus onze harten om te zien of God Zelf voor ons voldoende is – wanneer niemand anders weet wat we doen. Wanneer niemand zegt , “Hoe gaat het met het vasten?”. Niemand weet het – God alleen! Jezus roept op tot een radicale oriëntatie op God zelf. Hij dringt er bij ons op aan om een echte, uitermate authentieke, persoonlijke relatie met God te hebben. Als God voor u niet echt is, zal het een ellende zijn om moeilijke dingen te verdragen met God als de Enige Die er weet van heeft. Het zal allemaal nutteloos lijken, zeer inefficiënt want het hele scala aan horizontale mogelijkheden teniet wordt gedaan, omdat niemand weet wat u doormaakt. Alles wat er toe doet, is God en Wie Hij is en wat Hij denkt en wat Hij wil doen.

De belofte van Jezus aan Degenen voor wie God het Middelpunt is

Hiermee komen wij bij het laatste deel van vers 18 en de belofte van Jezus over wat God zal doen voor hen wier focus verticaal op hem is en die niet de eer van andere mensen nodig hebben om hun toewijding waardevol te maken. Hij zegt, “En de Vader, Die in het verborgene is, zal u belonen.”

Het woord “belonen”, zoals vermeld in de NASB (New American Standard Bible) klinkt wellicht iets te materialistisch. Alsof er sprake is van een zakelijke overeenkomst: Wij vasten en God komt op de proppen met de beloning. Dat zit niet impliciet in het woord dat slechts “teruggeven” of “terugbrengen” betekent. Soms kan het geld zijn. In andere gevallen kan het gerechtigheid zijn. In weer andere gevallen kan het Gods genadige antwoord zijn op een daad van geloof en gebed. Ik denk dat het laatste hiermee wordt bedoeld.

God ziet dat wij vasten. Hij ziet dat wij een diep verlangen hebben dat ons voortstuwt om te vasten. Hij ziet dat ons hart niet op zoek is naar de gebruikelijke pleziertjes van menselijke bewondering en applaus. Hij ziet dat wij niet vanuit kracht handelen om met onze gedisciplineerdheid indruk te maken op anderen, maar vanuit onze zwakheid om God onze nood te laten zien en ten zeerste verlangen naar Zijn handelen. En wanneer Hij dat ziet, zal Hij reageren. Hij gaat aan de slag. Wij hebben Hem op een paar buitengewone manieren zien handelen in de afgelopen weken waarin wij hebben gevast. Mensen die moeite hadden met het evangelie, stonden ervoor open. Mensen die verwijderd waren van verzoening, openden zich. Mensen die lauw en onverschillig waren, werden zich bewust van Gods grootheid en van hun redding.

Welke “Beloning” Belooft Jezus?

Maar wat is de “terugbetaling” of de “beloning” van de Vader die Jezus hier belooft? Is het misschien “de eer van mensen?” We zouden God onnozel maken als we zouden proberen Hem op de een of ander omslachtige manier te gebruiken om, in plaats van Hem, dat te verkrijgen wat we werkelijk willen, namelijk eer van mensen. Dat is niet de beloning die Hij geeft.

Is het misschien geld? Het is precies het volgende vers (v.19) dat ons waarschuwt voor het verzamelen van schatten op aarde (of God ze nu geeft of niet) en zegt ons om schatten in de hemel te verzamelen – waar er geen aardse valuta is behalve geloof en liefde.

Nee, de beste plaats om de beloning van ons vasten te ontdekken, is om naar de Bergrede te kijken. Bijvoorbeeld, het gebed dat Jezus ons leerde bidden in Mattheus 6:9-13 dat begint met drie belangrijke verlangens: dat Gods Naam geheiligd wordt of geëerd, dat Zijn Koninkrijk kome, dat Zijn Wil geschiedt op aarde zoals in de hemel. Dat is de belangrijkste beloning die God ons geeft voor ons vasten. We vasten vanuit een verlangen naar Gods Naam zodat die bekend wordt en gekoesterd en geëerd, en verlangen naar Zijn heerschappij zodat die zich uitbreidt en dan vervolmaakt wordt in de geschiedenis, en hunkeren ernaar dat Zijn wil overal heerst met dezelfde toewijding en energie die de onvermoeibare engelen eeuwig en altijd wakend in de hemel laten zien .

Vanzelfsprekend geeft Hij ons door het vasten heel veel specifieke dingen. Het is ook niet verkeerd om door middel van vasten specifiek Zijn hulp te zoeken in elk gebied van ons leven. Maar deze drie verzoeken: Zijn Naam heiligen, Zijn Koninkrijk zoeken en Zijn wil doen – die zijn de test om te kijken of al de andere dingen waar wij naar verlangen deze drie uitdrukken. Willen wij dat onze zoons en dochters gered worden zodat Gods Naam geheiligd wordt? Willen wij dat Noord-Korea zich openstelt in het belang van de komst van het Koninkrijk van Jezus? Willen wij oprechte regeringsleiders omdat Gods heilige, geopenbaarde wil voor Zijn schepping op het spel staat? Willen wij dat Bethlehem herleeft en ontwaakt met goddelijke kracht en liefde en blijdschap zodat het de Naam van God verheerlijkt en Zijn Koninkrijk laat komen en Zijn wil gedaan wordt?

Hiertoe roept Jezus ons op – een radicaal op God georiënteerd vasten. Dus in het belang van onze eigen ziel en in antwoord op Jezus, en voor de komst van het Koninkrijk van Gods grote doel tot redding ter verheerlijking van Zijn Naam, sluit u aan bij de “Vastende Veertig”, verzorg je haar, was je gezicht en laat de Vader, Die in het verborgene ziet, zien dat u uw hart door vasten, opent in verlangen naar Hem. De Vader, Die in het verborgene ziet, is boordevol beloningen voor uw blijdschap en voor Zijn glorie