Kleine Groepen Waarom?/Zeg Nooit: Ik Heb Niets Meer Nodig
Uit Bijbelse Boeken en Preken
Door John Butler
Over Kleine Groepen
Hoofdstuk 8 van het boek Kleine Groepen Waarom?
Vertaling door Emmanuel Oliveiro
Ongetwijfeld heb je vaak horen zeggen:
“Zorg ervoor dat het je aan niets ontbreekt”…”Zit je goed in je vel?”…“Maak het je zo gemakkelijk mogelijk.”
We voelen ons graag op ons gemak. Onze drang om zo veel mogelijk uit het leven te halen zit geworteld in onze natuur en is universeel. Toch zijn er veel gebieden in ons leven waarin God deze drang een halt wil toeroepen. Dit klinkt misschien hard, maar ik weet uit ervaring – waaronder nogal wat confrontaties met betrekking tot mijn eigen streven naar gemak – dat dit waar is. Kleine groepen zijn uitstekende gelegenheden om buitensporige drang van het streven naar gemak uit te roeien door de veranderingen en uitdagingen die God op onze weg brengt aan te gaan.
Jaren geleden kondigde onze voorganger een verandering aan in de organisatie van de kleine groepen. Een jaar lang hadden we onze leden van de kleine groepen tot hechtere relaties gebracht. Het was veel werk geweest, maar we hadden echt succes gehad en er waren veel nieuwe gelovigen bij gekomen. Er gebeurden opwindende dingen in de levens van deze nieuwe christenen. Nu moest er vanwege een nieuwe benadering één en ander worden veranderd. Als leiders konden we enkele van dezelfde mensen in onze ‘nieuwe’ groepen houden, maar verder zou alles anders worden.
We gebruikten toen een uitdrukking (voor als iemand door het oog van de naald glipte): “Verandering is het enige wat hetzelfde blijft.” Ik hield niet van die uitdrukking. En ik zag niets in de nieuwe strategie die mijn voorganger wilde volgen.
Wat was er aan de hand? De uitdaging de dingen anders te gaan doen werd voor mij moeilijker door egoïsme en een trotse houding. Ik vond dat we er hard aan gewerkt hadden om onze kleine groep goed te laten functioneren en nu moesten we één en ander opgeven. De les die we hier leren is hoe gemakkelijk leiders van kleine groepen (en leden) naar binnen gericht kunnen zijn en weinig open naar buiten.
We vergeten dat kleine groepen bedoeld zijn de intenties van de plaatselijke gemeente te dienen en dat zij geen doel zijn op zichzelf. Er zijn hogere doelstellingen dan eenvoudigweg ‘onze groep’.
Een kleinegroepleider in onze kerk ontdekte de grenzen van spontaniteit toen hij op een avond, tijdens de aanbidding, aankondigde dat het avondmaal zou worden gevierd. In het huis waar ze samenkwamen was niets aanwezig dat leek op de rode wijn die normaal gebruikt wordt. Maar dat weerhield de leider er niet van om het avondmaal te vieren. Hij bedacht een creatieve vervanging. Toen de ‘beker’ langskwam hadden de groepleden een unieke sacramentele ervaring – koude oplosthee met citroen.
– Frank Ecelbarger (Burke, VA)
De benadering in het vormen van kleine groepen
in onze gemeente is door de jaren heen gegroeid
en veranderd. Sommige van deze veranderingen
vragen van
ons om datgene op te
geven waar wij aan gewend
zijn. Zelfs eenvoudige
dingen, zoals
een nieuwe nadruk op
evangelisatie, de toevoeging
van nieuwe
mensen, veranderingen
in leiderschap of
een verandering in lidmaatschap,
zijn soms
moeilijk te accepteren.
Als de roeping van de
plaatselijke gemeente
niet in het oog wordt
gehouden, kunnen
kleine groepen geïsoleerd
raken en naar
binnen gericht zijn.
Inhoud |
MAAK PLAATS VOOR NIEUWE MENSEN!
Kleine groepen kunnen heel effectief zijn in het
geven van zorg aan en warme omgang met elkaar.
Vaak zien we hechte vriendschappen ontstaan
binnen kleine groepen, vooral als de groepen
streven naar omgang met elkaar op Bijbelse
gronden. Is er iets mis met zoiets goeds en Bijbels?
Kan er ook iets teveel van het goede zijn?
Soms is dit inderdaad het geval. Zelfs vriendschappen
op Bijbelse gronden, als deze uit verkeerde
motieven worden gesloten, kunnen leiden
tot het stellen van verkeerde prioriteiten.
Mijn buurman vond onlangs overal termieten in het vloerkleed van zijn woonkamer en ook zwermen in zijn tuin (de tuin direct naast die van mij!). Ik hoop dat het gebruik van verdelgingsmiddelen voorgoed het probleem hebben opgelost. Maar hoe afschuwelijk het zien van een zwerm termieten ook is, deze schadelijke dieren zijn veel gevaarlijker als ze niet te zien zijn. Een huis dat vol zit met termieten kan er van buitenaf heel normaal uitzien, terwijl de bouwconstructie van het huis al die tijd steeds zwakker wordt.
Iets soortgelijks kan er gebeuren met kleine
groepen. Evenals huiseigenaren moeten letten op
termieten, zo moeten leden
van de kleine groep op hun
hoede zijn voor koinonitis,
de dodelijke vijand van gezonde
groepen en gezonde
kerken. Dit vreemde woord
is een grappige uitbreiding
van de term koinonia, het
Griekse woord in het Nieuwe
Testament voor Bijbelse
gemeenschap.
‘Koinonitis’ is een soort ‘ziekte’ die we oplopen als we teveel gaan houden van koinonia - bijvoorbeeld ten nadele van evangelisatie - en zodoende egoïstisch en naar binnen gericht worden. We moeten echt oppassen voor deze zondige neiging. In ons hart moet er altijd ruimte zijn voor diegenen die God bij ons voegt, zonder dat wij ons bedreigd of ongemakkelijk voelen. Kleine groepen zijn uitermate geschikt om de verlorenen te bereiken en om van nieuwe gelovigen discipelen te maken.
In de kleine groep. In onze gemeente (om de redenen die we genoemd hebben in hoofdstuk 1) vragen we dat onze leden deelnemen aan een kleine groep. We roepen hiertoe op in onze literatuur, onze preken, onze cursussen voor nieuwe leden en elders. Daarom proberen we het gemakkelijk te maken voor nieuwe mensen om betrokken te raken bij dit onderdeel van het gemeenteleven. Maar er zijn wel enkele obstakels.
Stel je voor dat je voor de eerste keer naar een bijeenkomst gaat van een kleine groep en je kent niemand, of misschien een of twee mensen. De meeste mensen vinden het eng om naar binnen te gaan in een huis vol vreemden. Gasten weten niet altijd wat hen te wachten staat of wat van hen wordt verwacht. Ik ken iemand die dacht dat van hem verwacht werd dat hij netjes gekleed naar een kleine groep moest gaan en dus trok hij zijn mooiste kleren aan. Hij voelde zich niet op zijn gemak toen hij zag dat de andere leden van de groep gewoon gekleed waren.
Als de leden van een groep langere tijd samen zijn gekomen, ontwikkelen ze een eigen cultuur (soms nogal bizar) – een ‘eigen dialect’, bepaalde eetgewoonten, specifieke grapjes, zo mogelijk zelfs een eigen begrip van tijd (bijvoorbeeld: officieel begint de avond om zeven uur, maar in de praktijk komt iedereen pas om twintig over zeven)!
Daardoor kan het zijn dat mensen die voor de eerste keer komen zich niet op hun gemak voelen. Daarnaast hebben we een druk leven. We ontwikkelen sociale patronen die voor nieuwkomers in de kleine groep weinig ruimte overlaten – regelmatig een tijd samen met alle gezinnen, sportactiviteiten, met de kinderen leuke dingen doen, samen koffie drinken. Dit zijn goede en waardevolle dingen, maar we moeten oppassen voor kliekvorming of voor de buitensluiting van mensen door ons gedrag en onze houding. Dit is een zonde en mag niet voorkomen in onze kleine groepen.
Daarom moeten wij allen de egoïstische neiging afleggen om alleen aandacht te schenken aan diegenen in onze groep die we het beste kennen… bij dezelfde mensen te zitten en te praten over onze gemeenschappelijke interesses – sport, hobby’s, onze kinderen en wat al niet meer. Zonder dat we het merken, gaan we alleen om met mensen bij wie we ons op ons gemak voelen en kunnen we ons zelfs ergeren aan een nieuwkomer, of aan wie dan ook in de groep die onze routine in de war stuurt. Het is een feit dat we gelovige nieuwkomers in de gemeente kunnen behandelen alsof ze onze aandacht niet waard zijn. Deze neiging komt voort uit egoïsme – en toch leert de Bijbel ons om anderen hoger te achten dan onszelf (Fil. 2:3).
Een gemeente moet geen gesloten cultuur zijn,
maar een plaats van leven en hoop voor degenen
die wanhopen. Als gemeente zijn we geroepen
om de volken tot discipelen te maken en om een
ieder die wil binnenkomen welkom te heten. Wat
zou je - persoonlijk - kunnen doen om gasten
zich welkom te laten voelen tijdens de bijeenkomsten?
Is alleen de leider van de groep verantwoordelijkheid voor de gasten, of ligt hier voor
jou ook een taak, wat ook je plaats is in de
groep? (Is er sprake van koinonitis?) Hier volgen
een paar suggesties:
- Groet gasten en betrek hen bij je gesprek door hen voor te stellen aan anderen in de groep. “Henk, heb je al kennis gemaakt met Rob? Hij is hier voor het eerst.”
- Denk er over na hoe je de gasten kunt betrekken in je activiteiten door de week. “Zeg, Kees, morgen gaan we met een groep naar een voetbalwedstrijd kijken bij mij
thuis. Heb je zin om ook te komen?”
- Toon persoonlijke belangstelling en zorg. Probeer iets over hun leven te weten te komen, of ze gebed nodig hebben, of praktische hulp, of bemoediging.
Stel jezelf vervolgens deze vragen over je vriendschappen:
- Hoe lang is het geleden dat ik een nieuwe persoon in mijn gewone activiteiten heb betrokken?
- Voelen anderen zich op hun gemak bij mijn gesprekken en activiteiten?
- Wat heb ik gedaan om een nieuwe persoon bij de dingen die ik doe te betrekken?
- Ben ik bereid om mijn vriendenkring uit te breiden?
- Zo niet, waarom niet?
Paulus zegt ons dat we niet alleen op onszelf moeten letten, maar ook de belangen van anderen moeten behartigen (Fil. 2:4). Willen we onze vrienden en onszelf delen met nieuwe mensen? (Of is hier nog sprake van koinonitis?)
De dienst op zondag. Mensen die voor de eerste keer een gemeente bezoeken, kunnen obstakels tegenkomen die even moeilijk zijn als die voor nieuwe leden in een kleine groep. Zullen de voorganger en de preek toepasselijk en eenvoudig te begrijpen zijn? Wat voor soort aanbiddingsmuziek zal er gespeeld worden? Wat is er voor de kinderen en de tieners georganiseerd? Hoe het ook zij, gemeenten geven bijna onmiddellijk antwoord op één kritische vraag: “Is hier plaats voor mij?” Denk na over de volgende vragen.
- Hoe worden gasten welkom geheten als ze zich hebben voorgesteld?
- Is er iemand die moeite doet hen hartelijk te begroeten?
- Is er iemand die hen helpt de weg te vinden in het gebouw?
- Is er iemand die helpt om relaties te leggen door een uitnodiging voor een etentje, een bezoekje, of een telefoontje?
U moet deze vragen niet overhaast beantwoorden.
Stel deze vragen opnieuw - en stel ze aan
jezelf, niet alleen aan je gemeente. Hoe staat het
met jou wat deze vragen betreft? Wanneer heb jij
voor het laatst het initiatief genomen om een
gast te benaderen?
Alle gemeenteleden zijn er verantwoordelijk voor om nieuwe mensen welkom te heten. Door onze houding en onze daden, kunnen we mensen ‘zeggen’ dat onze gemeente eenvoudig geen plaats voor hen heeft. Als we dit doen dan zullen nieuwe mensen ergens anders naar toe gaan, of ze gaan misschien helemaal niet meer naar een gemeente. We moeten persoonlijk en actief plaats maken voor nieuwe mensen. Een groot percentage van diegenen die besluiten in een gemeente te blijven, doen dit omdat iemand persoonlijke belangstelling voor hen had en initiatieven ondernam. Voel jij je persoonlijk verantwoordelijk om gasten te verwelkomen en bij het gemeenteleven te betrekken? (Bedenk nog eens: zijn er misschien toch tekenen van koinonitis te bespeuren?)
- er onaantrekkelijk uitzien ipv aantrekkelijk
- teruggetrokken zijn ipv openhartig
- uit een ander land komen dan jouw land
- verdrietig zijn ipv vrolijk
- van jouw leeftijd zijn ipv veel ouder of jonger
- een duidelijk andere leef- dan die jij gewend bent en/of kledingstijl hebben in je omgeving
VELE HANDEN MAKEN LICHT WERK
De leider van kleine groepen is beperkt in zijn mogelijkheden om op de juiste manier voor iedereen zorg te dragen. Onlangs had ik een gesprek met de vrouw van een leider van een kleine groep, die heel treffend zei: “Het is zo vermoeiend als je de enige bent die steeds de helpende hand moet reiken.”
Gelukkig waren deze woorden nu niet meer van toepassing. Een aantal leden van verschillende kleine groepen hadden hun best gedaan om een buitenlandse student te verwelkomen. De student keerde terug naar zijn thuisland en vond een uitdaging in het evangelie en de liefde die hij gevoeld had van veel mensen in onze gemeente. Maar ik weet bijna zeker dat veel leiders van kleine groepen uit frustratie dezelfde woorden hebben gesproken: “Het is zo vermoeiend om de enige te zijn…”
Geen behoefte aan helden. Als je iemand te hulp schiet, hoe ervaar je dat dan? Als iedereen met de juiste houding meedoet, kan een groep van enorme invloed zijn. Laat dit je doel zijn. Laat dit je status-quo zijn in je groep.
Ik heb een vriend die officier was in het leger, bij de landingstroepen van de infanterie. Hoewel hij reeds officier was bij de infanterie toen hij solliciteerde bij de opleiding voor de luchtmacht, besloot hij dat hij geen gewoon soldaat wilde zijn… dat de opleiding tot officier bij de luchtmacht de moeite van het proberen waard was… dat het springen uit een vliegtuig het mooiste was… dat betrokken te raken in de gevaarlijkste gevechtssituaties niet alleen een baan was, maar een avontuur!
Maar al te vaak beschouw ik mezelf als een soldaat bij de ‘Bijzondere Troepen’, een ‘apart ras’ vanwege een kleine dienst die ik iemand op een eenvoudige manier bewees! We kunnen ons allemaal zó goed voelen na het dienen van anderen. Maar dat is alleen maar trots, omdat het dienen van anderen bij het normale nieuwtestamentische christendom hoort en niet een heldhaftig werk is dat slechts voor enkelen is weggelegd.
vermoeidheid weerhielden Hem er niet van om Zichzelf te vergeten.”
– Charles Bridges
Persoonlijke groei door zorg. Wanneer je
nieuwe mensen leert kennen in je kleine groep,
zul je hun ongetwijfeld iets vertellen van jouw
ervaringen en inzichten betreffende het christelijke
leven. Zo gaat dat vaak. Maar zelfs op zulke
informele momenten kunnen er moeilijke vragen
komen waarop je niet zo gemakkelijk antwoord
kunt geven. Dat is niet erg. God maakt het ons
niet altijd even gemakkelijk. Noden van anderen
in de kleine groep leren ons om onze liefde om te
zetten in daden. Paulus zegt dat we “geroepen
zijn om vrij te zijn. Gebruik je vrijheid niet om
jezelf te behagen, maar dien elkaar in liefde.”
(Gal. 5:13)
Het is duidelijk dat niet iedereen kan omgaan met alle situaties. Maar als nieuwe mensen met hun noden komen, dan zien we aan onze houding wat onze hartsgesteldheid is. Zijn we bereid ongemakken te aanvaarden om de ander te dienen? Mensen die geconfronteerd worden met praktische noden of die proberen hun inzichten te delen in een moeilijke kwestie, groeien als ze zichzelf hiervoor beschikbaar stellen. Horen we bij een kleine groep omdat we als lid gezegend en gediend worden, of omdat we Gods stem horen om anderen te dienen? Als we het accent leggen op de tweede reden, dan zal de eerste reden vanzelf aan bod komen.
mogelijkheden zien om te dienen, is omdat we continu bezig zijn met het denken aan onszelf in plaats van aan anderen.”
– Jerry Bridges
Als de verantwoordelijkheid voor
de zorg voor nieuwe mensen verdeeld wordt over
de groep, dan kunnen leden die uiteindelijk een
taak krijgen om te dienen, grote persoonlijke
groei ervaren want ze zijn getoetst en uitgedaagd.
Egoïsme kan dan aan het licht komen en
als het goed is, doet men daar wat aan. Het eigen
gemak staat niet meer op de voorgrond,
maar de geestelijke groei. Het dienen van anderen,
op welke wijze dan ook, maakt dat wij
steeds meer op Christus gaan lijken!
Een paar jaar geleden raakte een gezin in onze
gemeente betrokken bij een vreselijk autoongeluk.
De man, zijn vrouw (zeven maanden
zwanger) en hun twee jonge zonen waren gewond.
Het echtpaar verloor hun baby en de
vrouw leed gedurende een langdurige herstelperiode
onder haar verwondingen. Hun kleine groep,
samen met de gemeente, reageerde onzelfzuchtig
en hielp met praktische noden, gebed en zorg.
Dit echtpaar kreeg niet alleen effectieve zorg,
maar daarnaast waren ouders van de vrouw diep
onder de indruk door dit voorbeeld van ‘christen
zijn’. Hun reactie was: “Hier zijn mensen in de kerk die liefdevol en zorgzaam zijn.”
De buren waren verbaasd toen ze de mensen zagen die het huis schoonmaakten en zorgden voor de maaltijden en de vrienden die op bezoek kwamen. Zo lieten ze iets zien van het christendom door praktische hulp en liefde te geven en de leden van de groep groeiden meer naar het beeld van Christus.
NIEUWE GROEPEN BEGINNEN
Het is een verontrustende ervaring. Misschien hebt u het ook meegemaakt. Een tijd geleden wilde ik op een dag de broek aantrekken die ik het liefst draag, maar toen ontdekte ik tot mijn ontzetting dat er meer van mij was dan van de broek. Ongemerkt was mijn lichaam uitgedijd. (Telkens wanneer ik dit vertel, trekken sommige van mijn vrienden het gebruik van de term ‘ongemerkt’ in twijfel. Ook merken zij op dat het verontrustend is dat ik dikker ben geworden.) Het probleem met de broek was er één van capaciteit. Deze broek was gemaakt voor iemand van ongeveer de omvang die ik vroeger had.
Hetzelfde mechanisme treffen we ook aan in kleine groepen. Ze hebben allen een bepaalde capaciteit. Als de natuurlijke capaciteit wordt overschreden, volgen er ongemakken. Het niveau van de zorg en de algehele effectiviteit van een kleine groep kan aanzienlijk afnemen als de groep te groot wordt. Een te grote groep brengt vaak gefrustreerde leden voort die langzamerhand afhaken. Plotseling wordt de groep dan weer kleiner, maar om de verkeerde reden!
De beste kleine groepen zijn de groepen die groeien…en dan weer vermenigvuldigen voordat ze te groot worden. Als onze kleine groepen effectief zijn in de zorg, het uitreiken naar anderen, de Bijbelse omgang met elkaar en het gebruik van geestelijke gaven, dan zullen ze vanzelf mensen aantrekken. (Wie wil geen deel zijn van een groep die werkt?) De sleutel tot een gezonde groep die groeit, is de houding van de individuele leden. Elk lid moet bijdragen tot de groei van zijn of haar groep en doen wat nodig is om de impuls tot die groei te behouden.
Als dit de houding is van de leden, zal de groei
een vreugde zijn, omdat een ieder het gevoel
heeft dat hij of zij heeft bijgedragen aan die
groei. Groei in aantal binnen de groep is lonend
voor iedereen en niet alleen voor een of twee
mensen. Actieve participatie brengt de groep op
die plaats waar hij gemakkelijker groter wordt
vanwege het gedeelde werk, de gemeenschappelijke
zending en de bereidheid gebruikt te worden
door de Heer in dienst van Zijn volk.
De voordelen van het vormen van meer
kleine groepen zijn talrijk. Nieuwe groepen
maken dat we de blik op de toekomst
gericht houden. Uit nieuwe groepen kunnen
nieuwe leiders voortkomen voor de
gemeente. En nieuwe groepen betekenen
dat er meer plek is voor de leden die de
Heer toevoegt aan de plaatselijke gemeente.
- Leden vragen regelmatig aan God om nieuwe manieren te laten zien waarop ze de groep kunnen dienen.
- De groep gaat elke maand parachutespringen.
- Koinonitis is minder populair dan koffie op kamertemperatuur.
- De leden hebben meer evangelisatie-ideeën dan er uitgevoerd kunnen worden.
- De officiële snelle hap verandert van koekjes naar sushi.
NIEUW LEIDERSCHAP
Mijn vrouw en ik plagen vaak onze jonge dochter door te zeggen dat ze haar verjaardag niet meer mag vieren. Ons punt is dat ze op de leeftijd die ze nu heeft het alleraardigst is, en dat we dat graag zo willen houden. Op de een of andere manier staat ze niet bijzonder open voor deze gedachte. Ze wil een grote meid worden. Ik denk dat ik dat wel begrijp. Ik zou ook niet gegroeid zijn als persoon als iemand me geen ruimte had gegeven om volwassen te worden.
Vandaag ben ik door Gods genade voorganger in een gemeente in een streek aan de kust van Virginia. Maar het was niet zo dat ik op een dag, zoals Rip van Winkle, uit mijn slaap gewekt werd om te ontdekken dat ik stond in de bediening van voorganger. Door de jaren heen zat ik in een proces van groei en aanpassing terwijl ik ervoor koos om nieuwe uitdagingen in de bediening aan te gaan.
Ik had eigenlijk iemand nodig die mij een duw in de rug kon geven. Het zou voor mij echt niet gezond zijn geweest om jarenlang een nieuwe gelovige te blijven. God wil dat we allen in toenemende mate vrucht dragen in onze dienst aan Hem.
Kort nadat we getrouwd waren, hadden mijn
vrouw en ik het voorrecht betrokken te zijn bij de
beginperiode van een nieuwe gemeente. Deze
ervaring bleek heel heilzaam te zijn voor onze
groei. Ik begon de aanbiddingsdienst te leiden en
kreeg enkele verantwoordelijkheden binnen een
kleine groep. Al gauw werd mij gevraagd een
kleine groep te leiden. Uiteindelijk kwam ik via
vele omwegen fulltime in de bediening te staan.
Ik ken uit de eerste hand de voordelen om getraind
en ingezet te worden in nieuwe takken van
de bediening en ik ben dankbaar voor de wijze
waarop God wijze vrienden heeft gebruikt om mij
te bemoedigen nieuwe uitdagingen aan te gaan.
Veel mensen bevinden zich ongetwijfeld dichtbij
grotere verantwoordelijkheden in de bediening in
de plaatselijke gemeente.
Gedurende mijn jaren als voorganger heb ik
veel mensen benaderd voor het leiden van een
kleine groep. Bijna altijd is het antwoord: “Ik?
Nu? Maar ik ben er niet klaar voor!” Natuurlijk
moedig ik hen graag aan dat God hen wil helpen
om te groeien en dat ik
het misschien bij het verkeerde
einde heb, maar
dat ik bij hen wel de gave
van leiderschap zie.
Voorgangers zouden het als hun eerste verantwoordelijkheid moeten beschouwen om ruimte te geven aan nieuwe leiders. Een wijze leider waarschuwt ervoor dat voorgangers het niveau van bekwaamheid niet al te hoog moeten stellen, zodat het voor nieuwe leiders steeds moeilijker wordt om ertussen te komen. Een voorganger zou voortdurend moeten uitkijken naar mensen die hij kan trainen en naar mogelijkheden voor hen die goede leiding kunnen geven.
De voorgangers met wie ik samenwerk hebben er een passie voor om mensen toe te rusten en te laten groeien in de bedieningen die God geeft door Zijn Geest te laten werken. “In plaats van zelf een monopoliepositie in de bediening in te nemen,” schrijft John Stott over de voorganger, “vermenigvuldigt hij bedieningen.” Door dit proces van training en aanstellen van leiders zal de gemeente worden opgebouwd en de mensen zullen groeien.
Een plaatselijke gemeente die geen nieuwe leiders traint en aanstelt zal minder effectief zijn. Leiders van kleine groepen zijn essentieel voor het leven van een gemeente. Een voorganger of zelfs een pastoraal team kan eenvoudig niet alléén voldoende zorg geven aan alle mensen in een groeiende gemeente. De Heilige Geest deelt gaven uit van leiderschap, wijsheid, onderscheiding, etc. aan mensen in de gemeente om te helpen aandacht te geven aan heel Zijn volk. Het is een vreugde om de geestelijke gaven te zien werken als er iemand de uitdaging aangaat om een kleine groep te leiden. Het is een vreugde om de bediening van voorganger te zien vermenigvuldigen door het vormen van nieuwe groepen.
KLEINE GROEPEN – ONZE WERELD BEREIKEN
Kleine groepen kunnen ook op effectieve wijze ingezet worden om de verlorenen te bereiken. Evangelisatie moet de prioriteit hebben in elke kleine groep. Terwijl voortgaande heiligmaking en zorg in een kleine groep heel belangrijk is, mogen we de opdracht van Christus om de wereld te bereiken met het evangelie niet verwaarlozen.
Veel van onze literatuur over kleine groepen neemt echter een standpunt in over het één of het ander, waarmee men suggereert dat kleine groepen ervoor kunnen kiezen het accent te leggen op heiligmaking, op evangelisatie of op beide. Toch is het niet alleen mogelijk om beide te doen, God heeft ons ook gezegd om beide te doen (Matt. 28:18-20).
Ik vind het geweldig
om nieuwe christenen betrokken
te zien raken bij
de gemeente. Zij kennen
nog steeds meer ongelovigen
dan christenen. Daarom
is het vaak heel gemakkelijk
voor hen om hun
niet geredde vrienden op een effectieve wijze te
bereiken. Ze nodigen gewoon hun nietchristelijke
vrienden uit in hun nieuwe thuisgemeente
en tot hun verbazing komen die vrienden
ook.
Jezus aarzelde niet om vriendschap te sluiten
met zondaren en toen werkte dat ook. Toen Jezus
Mattheüs, de belastingambtenaar, riep om
Hem te volgen, nodigde Mattheüs veel van zijn
vrienden uit die ook belastingambtenaar waren
om met hem mee te gaan voor een etentje met
Jezus en de discipelen (Matt. 9:9-13). Dit had tot
gevolg dat Jezus een vriend van belastingambtenaren
en zondaren werd genoemd.
Ik heb goede herinneringen aan het leiden van kleine groepen die dergelijke kansen hebben gehad. Er kwamen nieuwe gelovigen bij en al gauw kwam onze groep in contact met mensen uit kringen waar we voorheen geen toegang tot hadden. We vertelden het evangelie aan ongeredde (nu geredde) vrienden en vriendinnen, medewerkers en familieleden. We moesten mensen dopen in een badkuip, hielpen jonge christenen om te groeien, moesten vaak vragen om wijsheid en konden de vreugde ervaren van veranderde levens in een groeiende kleine groep.
Ik hoop dat dit mechanisme zal werken in uw
groep… en plaats zal inruimen voor de nieuwkomers!
Zij zijn de oogst als jij de sikkel er in wilt
slaan.
Er is echt geen reden waarom een kleine groep het mechanisme van wederzijdse zorg en geestelijke groei niet kan handhaven en tegelijkertijd aan evangelisatie kan doen. Hier volgen een paar ideeën die we hebben uitgevoerd in een poging om onze gemeenschap te bereiken met het evangelie. Deze activiteiten zijn niet per definitie evangelisatie, omdat evangelisatie niets meer of minder is dan de duidelijke en specifieke verkondiging van het evangelie van Jezus Christus en Zijn volbrachte werk aan het kruis, maar zij kunnen wel een basis leggen voor evangelisatie door de liefde van God voelbaar te laten zien.
Wij dringen erop aan om buren te bereiken door dienstbaar te zijn. Dit betekent dat wij moeten letten op de noden in onze buurt en als het kan hulp bieden. De leden van onze kleine groep wassen op zaterdag regelmatig en gratis auto’s bij een druk plaatselijk restaurant. Dit is een goede manier om mensen te dienen en te leren kennen.
Enkele groepen hebben projecten van ‘gratis
verkoop van persoonlijke bezittingen’ (geen rommel)
opgezet in hun buurt. Veel gemeenteleden
hebben belangrijke ‘dood aan eigen ik’-
ervaringen gehad, toen
zij zagen dat iemand anders
van een kleine groep
iets meebracht om weg
te geven wat zij nu juist
wilden hebben of nodig
hadden. Sorry, de klanten
gaan voor… De gratis
verkoop is natuurlijk omstreden en roept vragen op. Dit
geeft de leden van de kleine
groep de gelegenheid om hun
motieven te vertellen. Om de
liefde van God op een praktische
manier te laten zien. Dergelijke
gesprekken leiden gemakkelijk
tot een uitnodiging
voor een kerkdienst of tot het
vertellen van het evangelie.
Een getuigenis
Als God verandering in mijn leven brengt is mijn natuurlijke reactie om deze verandering te weerstaan. Daarom brengt God me in situaties waar ik me eenvoudigweg moet aanpassen.
Vorig jaar besloten onze oudsten om onze kleine groep te vermenigvuldigen. Ik wilde in mijn oorspronkelijke kleine groep blijven. Ik heb zes jaar met deze mensen opgetrokken en heb enkele persoonlijke aanvaringen met de groepsleider gehad. Er zijn goede relaties ontstaan binnen de groep, er zijn nieuwe christenen bijgekomen die de groep weer ‘op scherp’ zetten voor wat God aan het doen was en de leider was Bijbels goed onderlegd. Het voelde alsof ik mijn plekje daar gevonden had.
Ik praatte met enkele oudsten over in welke groep ik zou gaan meedoen. Ze gaven me de bemoediging dat ik in beide groepen van grote waarde zou zijn.
Ik herinnerde me een uitdaging uit een preek van jaren geleden: zou ik een ‘baanbreker’ worden of een ‘gearriveerde’? Toen ik die aanmaning ter harte nam verwijderde God mijn angst voor verandering en gaf daarvoor in de plaats enthousiasme voor de nieuwe groep met een nieuwe leider.
Ik ben blij dat God dit voor me deed, want dit jaar is onze kleine groep vermenigvuldigd en nu ben ik alweer in een nieuwe groep! Ik heb geleerd dat wanneer God groepen vermenigvuldigt, dit gebeurt om tot een zegen te zijn voor anderen en om mensen toe te rusten om Gods missie uit te voeren. Ik had moeite met het idee van verandering, totdat ik realiseerde dat God een God van verandering is. We weerstaan God als we Zijn leiding niet ontvangen met een dankbaar en verwachtingsvol hart.
- Troy Garner (Morton, PA)
Twee groepen kwamen op
het ‘heldere’ idee om gloeilampen
weg te geven. Om dit effectief
te doen gingen ze samenwerken.
Andere groepen hebben
gratis pakjes voor kerst ingepakt,
geholpen met tuinieren en
drankjes uitgedeeld. Dit zijn
slechts een paar ideeën.
We moedigen ook iedereen in onze gemeente aan om zich om iemand te bekommeren. Veel mensen in onze gemeente vragen God om hen tenminste één persoon te laten zien voor wie ze kunnen bidden en met wie ze een relatie kunnen opbouwen gedurende het jaar. De gedachte die er achter zit is niet om ons te beperken, maar om een tastbaar en gemakkelijk identificeerbaar doel te stellen. Het is fantastisch als je ziet dat deuren open gaan voor het evangelie in gezinnen, buurten en op de werkvloer. Het is goed om te weten dat kleine groepen als geheel steun geven aan de individuele leden als ze zich bekommeren om iemand. Veel hangt af van de bemoediging, het gebed en de verantwoordelijkheid in een kleine groep. En de inspanningen dragen vrucht. Kleine groepen staan om nieuwe christenen heen met zorg en bemoediging. God daagt onze gemeente uit om op deze wijze en op andere manieren grotere effectiviteit te verwachten van evangelisatie.
DE SOM DER DELEN
Door mijn betrokkenheid als leider van kleine groepen en als voorganger heb ik door de jaren heen uit de eerste hand gezien dat de structuur van kleine groepen veel te maken heeft met de mate van succes dat de gemeente heeft. Deze waarheid bagatelliseert niet het belang van de leer, de aanbidding, het pastoraat of de evangelisatie. Maar de rol van de kleine groep is uniek. Deze vertegenwoordigt de praktische toepassing van de geloofsopvattingen van een gemeente. Over het algemeen kunnen mensen alleen een integraal deel zijn van een gemeente door hun betrokkenheid in kleine groepen. Het komt zelden voor dat dit alleen bereikt wordt door de zondagochtenddiensten.
Als een gemeente stabiel wil zijn en wil groeien in volwassenheid, moeten de leden met hart en ziel betrokken zijn bij hun kleine groepen. Ze moeten vastberaden zijn om zich niet neer te leggen bij de bestaande gang van zaken. Zoals de moeder van een nest vogels weet wanneer ze haar jongen over het nest heen moet duwen, zo wil God niet dat we blijven zoals we zijn.
Hij staat ons bij als we die volgende stap in het geloof nemen.
Als individuen kunnen we de uitdaging krijgen om een hoger niveau te bereiken van dienstbaarheid en evangelisatie. Als een gemeente in aantal groeit (wat altijd Gods bedoeling is), kunnen kleine groepen de uitdaging aangaan om leiders in een nieuwe fase van bediening te zetten. Ze kunnen leden die lange tijd bij een kleine groep geweest zijn, de leiding geven over nieuwe groepen. Ze kunnen nieuwe leden of leiders aannemen, of deze inzetten in volledig nieuwe groepen. Als dit gebeurt, ontdekken we wat we echt geloven - of we een visie hebben voor groei en voortgang van de gemeente, of simpelweg voor het behoud van ons eigen gemak.
Als we onze betrokkenheid in kleine groepen zien in de context van een grotere missie en een groter doel, dat van de plaatselijke gemeente, dan zitten we goed. Laten we vastberaden zijn het doel van kleine groepen na te jagen zonder te aarzelen of zonder enig voorbehoud. Als we dit doen, zullen we plaats kunnen maken voor nieuwe mensen en hen verwelkomen. We zullen met woord en daad zorg dragen voor elkaar, op creatieve wijze het evangelie verkondigen, met blijd
schap nieuwe leiders inzetten en nieuwe groepen vormen, om zo de gemeente op een effectieve wijze te dienen. Met andere woorden, het betekent: “Zeg nooit: ik heb niets meer nodig!”
GROEPSDISCUSSIE
- In dit hoofdstuk wordt het woord ‘koinonitis’ vergeleken met termieten die de huizen van binnenuit weg eten. Wat eet ‘koinonitis’ binnen in ons weg?
- Heb je wel eens meegemaakt dat je gedurende een kerkdienst voelde dat je een buitenstaander was? Wat had iemand kunnen doen om je te laten voelen dat je welkom was?
- Hoe vriendelijk is jouw groep voor bezoekers? Kun je daaraan iets veranderen?
- Ben je blij met de gedachte dat jouw groep groter zal worden (en zich uiteindelijk zal vermenigvuldigen)? Of ben je er bang voor?
- Gebaseerd op de gaven die je ziet in je groep, wie zou je uitkiezen als degene die het meest geschikt is om een nieuwe groep te leiden?
- Heb je wel eens in een kleine groep gezeten die te groot was? Welke positieve dingen komen niet aan bod als een groep te groot wordt?
- Heb je wel eens meegemaakt dat God je ‘uit het nest’ wilde duwen, hoewel je zelf voelde dat je er niet klaar voor was? Zijn er nu gebieden waarin God je aanmoedigt een stap in geloof te nemen?
AANBEVOLEN LITERATUUR
How to give away your faith, Paul Little (Downers Grove, IL: InterVarsity Press, 1989)
Zielen winnen voor het evangelie: de grote opdracht voor alle gelovigen, Charles Spurgeon ISBN: 9789061405580 (Vertaling van: The soul winner, Charles Spurgeon, New Kensington, PA: Whitaker House, 1995)
More than a carpenter, Josh McDowell (Wheaton, IL: Tyndale House Publishers, 1987)
Spiritual disciplines for the christian life, Donald Whitney (Colorado Springs, CO: NavPress, 1997)