Als God almachtig is, waarom dan nog bidden? (deel 3)

Uit Bijbelse Boeken en Preken

Gods “Natuur”wetten

Anderen hebben de werking van het gebed in twijfel getrokken vanuit een meer naturalistisch standpunt. Ze brachten het denkbeeld naar voren dat we leven in een wereld die werkt volgens vaste natuurwetten. Het was in de vorige een á twee eeuwen gebruikelijk om God te zien als slechts de Architect en Schepper van het universum, die het universum in gang heeft gebracht, bepaalde hoe het zou werken, en toen een stap terug deed om het te laten werken zonder Zijn directe bemoeienis. Dat denkbeeld is bijna als de deïstische opvatting dat God de wereld schiep zoals een horlogemaker een horloge maakt, deze opwindt zodat het nu werkt dankzij het eigen mechanisme. Hij grijpt Zelf niet in, onderbreekt niets, mengt Zich niet in in het verloop van de geschiedenis.

Dat is niet de God van de Schriften. De almachtige God is de Heer der voorziening, die dagelijks voor Zijn mensen zorgt en hun roep beantwoordt. De wetten van het universum zijn geen vaste, onveranderbare, abstracte, regelende principes met een inert karakter. Wat we wetten noemen verwijst eenvoudigweg naar de normale, alledaagse activiteiten waarmee de almachtige God deze planeet beheert. En deze almachtige God is nooit overgeleverd aan de genade van Zijn eigen schepping. Hij is de almachtige God.

Het feit dat er fijnmazige mechanismen in deze wereld werkzaam zijn, betekent niet dat God direct een wonder moet verrichten elke keer als we om iets bidden. God staat boven de wereld en orkestreert elk molecuul in deze wereld, alle zogenaamde normale, natuurlijke, regulerende dingen. Daarom is God in staat gebeden te beantwoorden zonder op enige wijze de natuurlijke gang van zaken op deze planeet te verstoren of te onderbreken.

In feite, als we kijken naar de wonderen in de Bijbel, zien we dat sommigen daarvan meteen verricht worden – dat wil zeggen zonder iets ertussen, direct – terwijl andere wonderen via-via worden verricht – wat wil zeggen door iets ertussen. Denk aan de ontsnapping van de Israëlieten aan Egypte via de Rode Zee. Wat was er wonderlijk aan de splitsing van de wateren van de Rode Zee? Het waaien van een enorme wind is geen wonder; dat gebeurt regelmatig. Het is zeker buitengewoon maar niet persé wonderbaarlijk, dat de wind zo krachtige waait dat het zorgt voor terugloop van water in de zee. Dat zoiets gebeurt, weten we zonder dat het voelt alsof het hier om een wonder gaat. Ja, het was buitengewoon maar het was niet per definitie wonderbaarlijk.

Wat wonderbaarlijk was aan de splitsing van de Rode Zee was dat het op commando gebeurde. Mozes strekte zijn staf vooruit en de wind kwam op. De wind waait elke dag maar hij waait niet op mijn bevel. Ik kan naar de zeekust gaan en de wind bevelen om te waaien, en er zal niets gebeuren. Evengoed kan ik op een stormachtige dag de wind commanderen op te houden en wederom zullen mijn woorden geen invloed hebben, maar toen de wind opstak boven het Meer van Galilea zei Jezus: ’Zwijg! Wees stil!’ De wind ging liggen (Marcus 4:39).¹ Dat was een wonder. Maar tijdens de uittocht hebben we de elementen. We hebben water en we hebben wind. We hebben de functionerende natuur maar deze functioneert onder de bovennatuurlijke macht, onder het commando van God op een crisismoment in de persoonlijke historie van de mensheid. Dat is wat we bedoelen met de speciale, vooruitziende interventie van God om Zijn volk te verlossen. Zij baden en God handelde zonder een natuurwet te breken. Hij kan de natuurwetten breken als Hij dat nodig heeft maar Hij hoeft dat niet te doen om onze gebeden te beantwoorden.

---

Noot van de vertaler

¹ Bijbelteksten zijn geciteerd uit de Nieuwe Bijbelvertaling van 2021 (NBV21)