De fatale ongehoorzaamheid van Adam en de triomfantelijke gehoorzaamheid van Christus

Uit Bijbelse Boeken en Preken

Romeinen 5:12-21¹

Daarom, zoals door één mens de zonde in de wereld is gekomen en door de zonde de dood, en de dood voor ieder mens is gekomen omdat ieder mens heeft gezondigd … 13 Inderdaad, de zonde was al in de wereld voordat de wet er was; alleen, zonder wet wordt er van de zonde geen rekening bijgehouden. 14 Toch heerste de dood in de tijd van Adam tot Mozes over alle mensen, ook al zondigden zij niet zoals Adam door een gebod te overtreden. Nu is Adam de voorafbeelding van Hem die komen zou. 15 Maar de genade reikt verder dan de overtreding: als door de overtreding van één mens alle mensen moesten sterven, is het des te zekerder dat de genade van God, het geschenk dat we danken aan die ene mens, Jezus Christus, aan alle mensen overvloedig geschonken wordt. 16 Dit geschenk gaat het gevolg van de zonde van één mens verre te boven, want die ene overtreding heeft tot veroordeling geleid, maar de genade die na talloze overtredingen geschonken werd, tot vrijspraak. 17 Als de dood kon gaan heersen door de overtreding van één mens, is het des te zekerder dat allen die de genade en de vrijspraak in zo’n overvloed hebben ontvangen, zullen heersen in het eeuwige leven, dankzij die ene mens, Jezus Christus. 18 Kortom, zoals de overtreding van één enkel mens ertoe heeft geleid dat allen werden veroordeeld, zo zal de rechtvaardigheid van één enkel mens ertoe leiden dat allen worden vrijgesproken en daardoor zullen leven. 19 Zoals door de ongehoorzaamheid van één mens alle mensen zondaars werden, zo zullen door de gehoorzaamheid van één mens alle mensen rechtvaardigen worden. 20 En later is de wet erbij gekomen, zodat de overtredingen toenamen; maar waar de zonde toenam werd de genade alleen maar overvloediger. 21 Want zoals de zonde heeft geheerst en tot de dood heeft geleid, zo moest door de vrijspraak de genade heersen en tot het eeuwige leven leiden, dankzij Jezus Christus, onze Heer.

Inhoud 1 Jezus is de allerhoogste 2 Alles is voor Jezus – Zelfs het kwaad 3 De God die er is 4 Jezus’ glorie is gepland in Adams zonde 5 Jezus, “Hij die komt” 6 Jezus, ons representatief hoofd 7 Verering van de superioriteit van Jezus 8 1) Overvloedige genade 9 2) Perfectie in gehoorzaamheid 10 3) Heerschappij over het leven 11 Jezus’ spectaculaire gehoorzaamheid 12 Prachtige woorden voor zondaren

Jezus is de allerhoogste

Een van de doelen van deze serie is om onszelf in te prenten dat Jezus Christus de belangrijkste persoon van het universum is – maar niet belangrijker dan God de Vader of God de Geest. Naast hen is hij gelijk in waarde, schoonheid, wijsheid, rechtvaardigheid, liefde en macht. Maar hij is belangrijker dan alle andere personen – of dat nu engelen of demonen of koningen of commandanten of wetenschappers of artiesten of filosofen of atleten of muzikanten of acteurs zijn – die nu leven, ooit hebben geleefd of ooit zullen leven. Jezus Christus is de allerhoogste.

Alles is voor Jezus – Zelfs het kwaad

Deze serie is ook bedoeld om te laten zien dat alles wat bestaat – inclusief het kwaad – is bestemd door een oneindig heilige en alwetende God om de glorie van Christus nog helderder te laten stralen. Sommigen onder ons lezen deze week in onze Bijbel-leesplan slechts Spreuken 16:4: “De HEER heeft alles wat Hij heeft gemaakt zijn doel gegeven, de goddelozen heeft Hij voor de ondergang bestemd.” God heeft dat gedaan op zijn eigen mysterieuze wijze waarop de verantwoordelijkheid van de goddelozen en de zondeloosheid van zijn eigen hart in stand worden gehouden. We zagen twee weken geleden dat alle dingen zijn gemaakt via Christus en voor Christus (Colossenzen 1:16). En dat is inclusief, zo zegt Paulus, de “vorsten en heersers, machten en krachten” die verslagen werden door Christus aan het kruis. Zij zijn “voor de ondergang bestemd.” En op die dag werden de macht, gerechtigheid, toorn en liefde van Christus gedemonstreerd. Vroeg of laat komt elke opstandeling tegen hem ten val.

De God die er is

Deze serie heeft ook als doel om de overtuiging te versterken dat het christendom niet slechts bestaat uit een set opvattingen, gebruiken en ideeën bedacht voor ons psychologisch welzijn – bedacht door God dan wel door de mens. Dat is niet wat het christendom is. Het christendom begint met de overtuiging dat God een objectief gegeven buiten onszelf is. We maken van hem niet wat hij is door op een bepaalde manier over hem te denken. Zoals Francis Schaeffer² zei, hij is de God die er is. Wij maken hém niet. Hij maakt ons. Wij beslissen niet hoe hij zal zijn. Hij beslist hoe wij zullen zijn. Hij schiep het universum en dat heeft de zin die hij eraan gaf, niet de zin die wij eraan geven. Wanneer we er een andere zin dan de zijne aan geven, zijn we dwazen. En onze levens zullen uiteindelijk tragisch zijn. Het christendom is geen spel; het is geen therapie. Alle doctrines ervan zijn afkomstig van wat God is en wat hij in het verleden heeft gedaan. Ze komen overeen met harde feiten. Het christendom is meer dan feiten. Er is geloof, hoop en liefde. Maar die zweven niet in de lucht. Ze groeien als grote cederbomen in de rots van Gods waarheid.

En de reden dat ik dit tot een van onze doelen maak in deze serie is omdat ik er door de Bijbel diep van overtuigd ben dat uw eeuwige vreugde, kracht en heiligheid afhangt van de stevigheid van deze levensbeschouwing waarmee u sterke vezels kunt krijgen in de ruggengraat van uw geloof. Zwakke levensbeschouwingen zorgen voor zwakke christenen. En zwakke christenen zullen de dagen die nog komen, niet overleven. Zweverige emotionaliteit die het christendom ziet als een healing optie zal weggevaagd worden aan het Einde der Tijden. Zij die stand weten te houden, zijn zij die hun huis gebouwd hebben op de rots van de grote, objectieve waarheid met Jezus Christus als de bron, het centrum en het doel van alles.

Jezus’ glorie is gepland in Adams zonde

We focussen ons vandaag op de spectaculaire zonde van de eerste mens, Adam, en hoe dit de bühne voorbereidde voor de nog spectaculairdere tegenkracht van Jezus Christus. Laten we eens kijken naar Romeinen 5:12-21. In de zomer van het jaar 2000 besteedden we vijf weken aan deze verzen. Vandaag ligt de focus anders dan alles waar we in die weken naar keken.

Ik wil dat we ons concentreren op de glorie van Christus als het belangrijkste doel dat God in gedachten had tijdens zijn planning van en toestemming voor Adams zonde, en met hem de zondeval van de gehele mensheid. Herinner wat ik vorige week zei: Wat God ook moge toestaan, hij staat dat toe om een reden. En zijn redenen zijn altijd oneindig wijs en doelgericht. Hij hoefde de zondeval niet laten gebeuren. Hij had het tegen kunnen houden net zoals hij de val van Satan tegen had kunnen houden (zoals we vorige week zagen). Het feit dat hij dit niet tegenhield betekent dat hij er een reden voor heeft, er een bedoeling mee heeft. En hij stelt zijn plannen tussendoor niet bij. De wijsheid die hij heeft, had hij altijd al. Dus, Adams zonde en met hem de val van het menselijk ras in een toestand van zonde en ellende waren geen verrassing voor God en maken deel uit van zijn overkoepelend plan om de overvloed te laten zien van de glorie van Jezus Christus.

Een van de duidelijkste manieren om dit met behulp van de Bijbel te demonstreren – en we zullen hier niet in detail gaan – is door te kijken naar die plekken waar de zonde-verslaande opoffering van Christus te zien is als onderdeel van Gods gedachten voordat de wereld werd geschapen. (Zie voor meer detail het bericht “Het lijden van Christus en de heerschappij van God.”) Bijvoorbeeld, in Openbaringen 13:8 schrijft Johannes over “alle mensen die op aarde leven …, iedereen van wie de naam niet vanaf het begin van de wereld in het boek van het leven staat, het boek van het lam dat geslacht is.” Er was dus aan het begin van de wereld een boek, dat “het boek van het lam dat geslacht is” werd genoemd. Voordat de wereld werd geschapen had God al gepland dat zijn Zoon als een Lam geslacht zou worden om iedereen van wie de naam in het boek staat, te redden. We zouden naar tal van andere teksten als deze kunnen gaan (Efeziërs 1:4-5; 2 Timotheüs 1:9, Titus 1:1-2; 1 Petrus 1:20) om het Bijbels zichtpunt te zien dat het lijden en de dood van Christus voor onze zonden niet gepland zijn na de zonde van Adam maar er voor. Dus toen de zonde van Adam plaats vond, was God er niet door verrast maar had hij het al onderdeel van zijn plan gemaakt – namelijk een plan om zijn verbazingwekkend geduld, genade, gerechtigheid en toorn te laten zien in de geschiedenis van de verlossing, om dan als climax de grootheid van zijn Zoon te onthullen als de tweede Adam die op alle manieren superieur is aan de eerste Adam.

Dus kijken we naar Romeinen 5:12-21 met dit keer in het achterhoofd dat Adams spectaculaire zonde Gods Christus-verheerlijkende doelen niet in de weg zit maar in de plaats daarvan ze bevordert. Nu volgt hoe we naar deze verzen gaan kijken. Er staan vijf expliciete verwijzingen naar Christus in. Een daarvan vormt een aanloop naar de manier waarop Paulus denkt over Christus en Adam. En de rest laat zien hoe Christus groter is dan Adam. Twee ervan lijken zo op elkaar dat we die samen nemen. Dat betekent dat we naar drie aspecten van Christus’ superioriteit gaan kijken.

Jezus, “Hij die komt”

Laten we eerst kijken hoe er naar Christus wordt verwezen in vers 14 en ook verzen 12-13 lezen voor de context: “Daarom, zoals door één mens de zonde in de wereld is gekomen en door de zonde de dood, en de dood voor ieder mens is gekomen omdat ieder mens heeft gezondigd … 13 Inderdaad, de zonde was al in de wereld voordat de wet er was; alleen, zonder wet wordt er van de zonde geen rekening bijgehouden. 14 Toch heerste de dood in de tijd van Adam tot Mozes over alle mensen, ook al zondigden zij niet zoals Adam door een gebod te overtreden. Nu is Adam de voorafbeelding van Hem die komen zou.” Daar heb je de verwijzing naar Christus: “Hem die komen zou.”

Vers 14 bereidt de manier voor waarop Paulus denkt in de rest van de passage. Adam wordt een “voorafbeelding” genoemd van Hem die komen zou, dus een voorafbeelding van Christus. Let eerst eens op wat het meest opvalt: Christus “die komen zou.” Vanaf het begin was Christus degene die komt. Paulus laat zien dat Christus geen bijzaak is. Paulus zegt niet dat Christus bedoeld is als een kopie van Adam. Hij zegt dat Adam een voorafbeelding van Christus was. God ging zo met Adam om dat hij een voorafbeelding werd op de door hem geplande route naar de verheerlijking van zijn Zoon. Een voorafbeelding is een aankondiging van iets wat later zal komen en zal lijken op de voorafbeelding – maar dan groter. Dus God ging zo met Adam om dat hij een voorafbeelding van Christus werd.

Let nu eens goed op waar in de gedachtestroom Paulus ervoor kiest om te zeggen dat Adam een voorafbeelding van Christus is. Vers 14: “Toch heerste de dood in de tijd van Adam tot Mozes over alle mensen, ook al zondigden zij niet zoals Adam door een gebod te overtreden. Nu is Adam de voorafbeelding van Hem die komen zou.” Hij koos ervoor om ons te vertellen dat Adam een voorafbeelding van Christus is, vlak nadat hij vertelt dat zelfs mensen die niet zondigden zoals hem toch de straf kregen die Adam kreeg. Waarom zei Paulus, precies op dit punt, dat Adam een voorafbeelding van Christus was?

Jezus, ons representatief hoofd

Omdat wat hij net gezegd had, de kern is van hoe Christus en Adam op elkaar lijken en van elkaar verschillen. De overeenkomst is de volgende: Mensen wiens overtreding niet gelijk waren aan die van Adam, stierven als Adam. Waarom? Omdat ze met Adam waren verbonden. Hij was het representatief hoofd van de mensheid en zijn zonde wordt gerekend als hun zonde vanwege hun verbondenheid met hem. Dat is de kern waarom Adam een voorafbeelding van Christus wordt genoemd – want onze gehoorzaamheid is niet als Christus’ gehoorzaamheid en toch hebben we het eeuwig leven met Christus. Waarom? Omdat we verbonden zijn met Christus door het geloof. Hij is het representatief hoofd van de nieuwe mensheid en zijn rechtvaardigheid wordt gerekend als onze rechtvaardigheid vanwege onze verbondenheid met hem (vergelijk Romeinen 6:5).

Hier hebben we de overeenkomst die besloten lag in het benoemen van Adam als voorafbeelding van Christus.

Adam > Adams zonde > mensheid verdoemd via hem > eeuwige dood
Christus > Christus’ rechtvaardigheid > nieuwe mensheid gerechtvaardigd via hem > eeuw leven

De rest van de passage pakt uit met het laten zien hoeveel groter Christus en zijn reddend werk zijn ten opzichte van Adam en zijn verwoestend werk. Onthoud wat ik in het begin zei. Wat we hier zien is Gods openbaring van feiten die de wereld bepalen, waarin elk mens op deze planeet leeft. Iedereen op deze planeet is inbegrepen in deze tekst want Adam was de vader van iedereen. Dus elk mens die u in Amerika ontmoet of in welk ander land dan ook van welke etniciteit dan ook, is geconfronteerd met waar deze tekst over gaat. Dood in Adam of leven in Christus. Het gaat hier om een globale tekst. Zie dat niet over het hoofd. Dit is de doorslaggevende waarheid voor elk individueel mens die u ooit zult ontmoeten. Zwakke levensbeschouwingen zorgen voor zwakke christenen. Dit is geen zwakke levensbeschouwing. Het strekt zich uit over de hele geschiedenis en over de hele aarde. Het raakt een ieder in de wereld zeer diep evenals elke krantenkop op het internet.

Verering van de superioriteit van Jezus

Laten we nu eens kijken naar drie manieren waarop Paulus de superioriteit van Jezus en zijn werk vereerd boven Adam en zijn werk. Ze kunnen opgesomd worden onder drie termen: 1) overvloedige genade, 2) perfectie in gehoorzaamheid, en 3) heerschappij over het leven.

1) Overvloedige genade

Ten eerste, vers 15 en de overvloedige genade. “Maar de genade reikt verder dan de overtreding: als door de overtreding van één mens alle mensen moesten sterven, is het des te zekerder dat de genade van God, het geschenk dat we danken aan die ene mens, Jezus Christus, aan alle mensen overvloedig geschonken wordt.” Het punt hier is dat Gods genade sterker is dan Adams overtreding. Dat is wat de woorden “des te zekerder” betekenen: “des te zekerder dat de genade van God … overvloedig geschonken wordt.” Als de menselijke overtreding de dood brengt, hoeveel temeer zal Gods genade leven brengen.

Maar Paulus is specifieker dan dit. Gods genade is specifiek “het geschenk dat we danken aan die ene mens, Jezus Christus.” “Des te zekerder dat de genade van God, het geschenk dat we danken aan die ene mens, Jezus Christus, aan alle mensen overvloedig geschonken wordt.” Dat zijn geen twee verschillende geschenken: “het geschenk dat we danken aan die ene mens, Jezus Christus” is de vleeswording van de genade van God. Zo praat Paulus er bijvoorbeeld over in Titus 2:11: “Gods genade is openbaar geworden [namelijk als de mens Jezus] om alle mensen te redden ... .” En in 2 Timotheüs 1:9: “Deze genade was ons al vóór alle tijden gegeven in Christus Jezus.” Dus de genade in Jezus is de genade van God.

Deze genade is almachtige genade. Het overwint alles wat op haar pad komt. Zo meteen zullen we zien dat zij de macht van de koning van het universum heeft. Het is heersende genade. Dat is de eerste verering van Christus’ superioriteit over Adam. Als de overtreding van die ene mens, Adam, en de genade van één mens, Jezus Christus, met elkaar botsen, verliezen Adam en zijn overtreding. Christus en de genade winnen. Dat is zeer goed nieuws voor zij die bij Christus horen.

2) Perfectie in gehoorzaamheid

Ten tweede, Paulus verheerlijkt de manier waarop de genade van Christus de overtreding van Adam en de dood overwint, namelijk, door de perfectie van Christus’ gehoorzaamheid. Vers 19: “Zoals door de ongehoorzaamheid van één mens [namelijk Adam] alle mensen zondaars werden, zo zullen door de gehoorzaamheid van één mens [namelijk Jezus] alle mensen rechtvaardigen worden.” Dus de genade van één mens, Jezus Christus, houdt hem af van het zondigen – houdt hem gehoorzaam tot de dood, zelfs de kruisdood (Filippenzen 2:8) – zodat hij vlekkeloos en volledig gehoorzaamheid aflegt aan de Vader ten gunste van hen die met hem verbonden zijn door het geloof. Adam faalde in het gehoorzaam zijn. Christus slaagde op perfect wijze. Adam was de bron van zonde en dood. Christus was de bron van gehoorzaamheid en leven.

Christus lijkt op Adam die een voorafbeelding was van Christus – beide vormen het representatief hoofd van ofwel de oude ofwel de nieuwe mensheid. God dicht het falen van Adam toe aan zijn mensheid en God dicht het succes van Christus toe aan zijn mensheid vanwege de mate van verbondenheid van deze twee mensheden met hun respectievelijke hoofden. De grote superioriteit van Christus bestaat eruit dat hij niet alleen perfect gehoorzaamt maar dat op zo’n manier doet dat miljoenen mensen als rechtvaardig worden gerekend dankzij zijn gehoorzaamheid. Ben u alleen maar verbonden met Adam? Maakt u alleen maar deel uit van de eerste mensheid die een zekere dood tegemoet gaat? Of bent u ook verbonden met Christus en deel van de nieuwe mensheid waarvoor het eeuwig leven zeker is?

3) Heerschappij over het leven

Ten derde, Paulus vereert niet alleen de overvloedige genade van Christus en de perfecte gehoorzaamheid van Christus maar uiteindelijk ook de heerschappij over het leven. Genade leidt via Christus’ gehoorzaamheid naar de overwinning van het eeuwig leven. Vers 21: “Want zoals de zonde heeft geheerst en tot de dood heeft geleid, zo moest door de vrijspraak de genade heersen en tot het eeuwige leven leiden, dankzij Jezus Christus, onze Heer.” Genade heerst door de vrijspraak (dankzij de perfecte rechtvaardigheid van Christus) naar de grote climax van het eeuwig leven – en dat alles komt “dankzij Jezus Christus, onze Heer.”

Of, nog een keer in vers 17, hetzelfde bericht: “Als de dood kon gaan heersen door de overtreding van één mens, is het des te zekerder dat allen die de genade en de vrijspraak in zo’n overvloed hebben ontvangen, zullen heersen in het eeuwige leven, dankzij die ene mens, Jezus Christus.” Hetzelfde patroon: genade en vrijspraak leiden naar de overwinning van het eeuwig leven en dat alles komt dankzij Jezus Christus.

Hierboven heb ik vermeld dat de genade van God in Christus die Paulus noemde in deze verzen, almachtige genade is. Hier kun je dat zien, namelijk in het woord heersen. De dood heeft een soort overheersende macht over de mensen en heerst over hen allen. Iedereen sterft. Maar genade overwint zonde en dood. Zij heerst in het leven zelfs over degenen die ooit dood waren. Dat is almachtige genade.

Jezus’ spectaculaire gehoorzaamheid

Dit is de grote glorie van Christus – hij zet de eerste man Adam enorm in de schaduw. De spectaculaire zonde van Adam is niet zo groot als de spectaculaire genade en gehoorzaamheid van Christus en het geschenk van eeuwig leven. Inderdaad, Gods plan was vanaf het begin, in zijn perfecte rechtvaardigheid, dat Adam als representatief hoofd van de mensheid een voorafbeelding zou zijn van Christus als representatief hoofd van een nieuwe mensheid. Zijn plan was dat met deze gelijkenis en dit contrast de glorie van Christus nog helderder zou schijnen.

Vers 17 brengt deze kwestie zeer persoonlijk en zeer dringend tot u. Waar staat u? “Als de dood kon gaan heersen door de overtreding van één mens, is het des te zekerder dat allen die de genade en de vrijspraak in zo’n overvloed hebben ontvangen, zullen heersen in het eeuwige leven, dankzij die ene mens, Jezus Christus.” Let zorgvuldig en persoonlijk op de woorden: “allen die de genade en de vrijspraak in zo’n overvloed hebben ontvangen.”

Prachtige woorden voor zondaren

Dit zijn prachtige woorden voor zondaren: De genade is gratis, het geschenk is gratis, de rechtvaardigheid van Christus is gratis. Zult u het in ontvangst nemen als de hoop en de schat van uw leven? Als u dat doet, zult u “heersen in het eeuwige leven, dankzij die ene mens, Jezus Christus.” Neem het nu in ontvangst. Getuig ervan door de doop. En word een levend lid van het volk van Christus.

---

Noot van de vertaler

¹ Bijbelteksten zijn geciteerd uit de Nieuwe Bijbelvertaling van 2021 (NBV21)
² Amerikaanse theoloog en evangelische predikant, 20e eeuw