De meest onwaarschijnlijke gelovige in de Bijbel

Uit Bijbelse Boeken en Preken

De Bijbel verhaalt over vele daden van bijzonder geloof. In het Oude Testament is Abrahams geloofsdaad, het opofferen van zijn zoon, voor mij zo opvallend dat het misschien wel het grootste voorbeeld van geloof is. Maar in het Nieuwe Testament weet ik niet eens de naam van degene die volgens mij de grootste geloofsdaad verricht.

Degene die de grootste indruk op me maakt is de stervende dief aan het kruis.

Mogelijk dat de stervende dief niets te verliezen had en dus quasi op z’n doodsbed koos voor Christus. Dat zou natuurlijk de glans van zijn geloof wegnemen. Maar zo’n gedachte heeft alleen zin als we over het voorbeeld van de stervende dief heen scheren zonder eerst goed naar de context te kijken.

Zoals we zullen zien, ook al geloofde de stervende dief pas vlak voor z’n dood, voor het geloof kon het moment niet beter zijn. Ook al kon de dief zich niet afwenden van de glorie van de gekruisigde Koning naast hem.

Inhoud 1 Geloof op een onverwacht moment 2 Een theologiecursus aan het kruis 3 Onwaarschijnlijk geloof en de beloning van hoop 4 Geloof in de Koning, niet in het koninkrijk

Geloof op een onverwacht moment

In deze bekering zien we een specifieke vervulling van Christus’ gebed aan het kruis. Zodra Christus had gezegd: “Vader, vergeef hun” (Lucas 23:34)1, beantwoordt de Vader dat gebed door een ooit beschimpte crimineel (Mattheüs 27:44) te veranderen in een Christus-vererende heilige.

Hoewel de binnenkort-te-bekeren crimineel niet direct verantwoordelijk was voor Christus’ dood, ging hij toch om met zij die dat wel waren, en werd hij dus indirect bedoeld toen Christus aan God vroeg om “hun” te vergeven. Toen de stervende dief die bekeerd zou worden, z’n slechtste kant inzette tegen Christus, deed Christus z’n best voor hem.

De bekering van die ene crimineel was verbazingwekkend en getuigt van de kracht van Christus’ gebed en de genade van God. Waarom? Het geloof van deze crimineel kwam niet op een moment zoals toen Christus water in wijn veranderde of wonderen verrichtte zoals lopen op water, een blinde man weer laten zien of Lazarus uit de dood laten opstaan.

Toen Christus aan het kruis hing, was er toen wel iemand die, zoals Johannes de Doper dat eens deed, publiekelijk riep: “Daar is het lam van God, dat de zonde van de wereld wegneemt” (Johannes 1:29)? Maar door zijn geloof in Jezus uit te spreken terwijl hij aan het kruis hing, dat is in essentie wat de stervende dief deed.

Een theologiecursus aan het kruis

Mogelijk was de stervende dief als de stenen die het volgens Jezus zouden uitschreeuwen als zijn leerlingen zouden zwijgen (Lucas 19:40) – stenen zouden kunnen vertellen over Jezus’ vertrouwenswaardigheid en glorie maar zouden hem zelf niet kunnen beleven. Dat blijkt niet het geval te zijn. De stervende dief laat aan het kruis zien dat hij veel weet van theologie maar vlak voordat hij sterft komt hij uit bij het ontvangen van een nog rijkere theologie – een theologie van de hoop.

Terwijl de andere crimineel tegen Jezus tekeerging, hem beval om hen allemaal te redden, wees de dief die uiteindelijk was gered, die andere crimineel terecht. “Heb jij dan zelfs geen ontzag voor God nu je dezelfde straf ondergaat?” (Lucas 23:40). Daar laat de dief zien dat hij inderdaad een goede godsgeleerde was want hij sprak van ontzag voor God.

Maar zijn kennis van Gods leer blijkt nog beter te zijn. Hij bekent dat de straf die ze ondergaan, een terechte straf is. Met andere woorden, hij weet dat hij een zondaar is. “Het is ons verdiende loon. Maar die man heeft niets verkeerds gedaan” (Lucas 23:41). Alweer blijkt zijn godsgeleerdheid van hoog niveau te zijn. Hij heeft de moed, wetende dat hij een zondaar is en dat God gevreesd moet worden, om Jezus te vragen aan hem te denken als hij in zijn koninkrijk komt (Lucas 23:42).

Onwaarschijnlijk geloof en de beloning van hoop

Eerlijk gezegd, dit is een van de grootste geloofsdaden die überhaupt te vinden is in Gods woord. Hoewel veel van Christus’ leerlingen hem verlieten omdat ze geloofden dat hij niet de ware Messias was, die door God was gezonden om Israël te verlossen, geloofde deze crimineel dat een gekruisigde man naast hem een koninkrijk bezat!

De dief ging niet geloven in de opgestane Heer van de glorie maar in een man onder Gods vloek (Galaten 3:13). Hoe reageert de stervende Christus op dit alles? Hoe reageert Christus op zo’n geloof? Hij biedt hem hoop! ‘Jezus antwoordde: “Ik verzeker je: nog vandaag zul je met Mij in het paradijs zijn”’ (Lucas 23:43).

Hoe lang de dief nog leefde aan het kruis is onbekend. In zekere zin is dat niet van belang. Wat van belang is, is de hoop die hij ontving toen hij, kort daarvoor, totaal geen hoop had. Dat is de schoonheid van het evangelie. Het gaat uit van de meest hopeloze situatie, zelfs van de gerechtvaardigde kruisiging van een crimineel, en biedt het uiterste tegendeel – leven.

Geloof in de Koning, niet in het koninkrijk

De dief had hoop tijdens het sterven. Maar zijn hoop was niet dat hij gewoon zou leven na de dood. Het was in feite veel beter dan dat. Hem werd verteld door Christus zelf dat hij met Christus in het paradijs zou zijn. Velen op aarde vestigen graag hun hoop op leven na de dood en hebben het zelfs over de “hemel,” maar hoeveel zijn bereid om Christus in het midden van de hemel te plaatsen? Hoeveel, zoals de stervende dief, willen naar de hemel gaan omdat ze geloven dat de hemel Christus’ hemel is en ze bij hem willen zijn?

Vaak horen we van goddeloze mensen dat ze vlak voor ze sterven nog wel even gaan geloven zoals de stervende dief dat deed. Wel, misschien. Maar we moeten niet onderschatten wat er hier kwam kijken bij de redding van de dief. Hij geloofde niet in Jezus als wat je op het laatste moment kunt inzetten om je hiernamaals zeker te stellen. Nee, de stervende dief geloofde dat deze gekruisigde, vervloekte man een Koning was, een Redder en een Schat.

Het is een geloof als deze dat beloond wordt met hoop, niet het preventieve, minimaliseer-uw-risico “geloof” waarvan sommigen denken dat ze die wel even toetreden op hun sterfbed. De dief, en alle wie hem volge, ontvangen een betrouwbaar vooruitzicht op onvoorstelbare, toekomstige goedheid waarvan de kern en grootste waarde zich alleen in Christus bevinden.

---

Noot van de vertaler

¹ Bijbelteksten zijn geciteerd uit de Nieuwe Bijbelvertaling van 2021 (NBV21)