De oplossing is dichterbij dan u denkt

Uit Bijbelse Boeken en Preken

Drie manieren om te zien

Er staan waarnemingsniveaus in de Bijbel. Een is het met fysieke ogen zien van dingen die we bereid zijn om te zien en als echt accepteren. Een andere is het met fysieke ogen zien van dingen die we niet bereid zijn om te zien en daarom niet waarnemen ook al hebben we ze direct voor ogen. We hebben een verandering van geest nodig om ons bereid te maken ze te zien ook als er buiten ons helemaal niets verandert. Ten derde is er het zien met de ogen van het hart wat een spirituele bevatting is van morele en geestelijke schoonheid. We hebben dit derde waarnemingsniveau nodig om gered te worden, en we hebben het tweede niveau nodig om oplossingen te zien en effectieve leiders te zijn. (Hoewel ik moet toevoegen dat sommige blinde mensen manieren hebben om met hun handen en oren scherper te zien dan het zicht dat veel mensen met hun fysieke ogen hebben.)

De ervaring die ik had op mijn loopband laat waarnemingsniveau twee zien. Ik kijk naar de afbeelding op de muur voor me en zie iets weerspiegeld in het glas. Ik weet dat waar ik naar kijk de weerspiegeling is van het raam achter mij en van het huis hiernaast. Maar er zijn een paar vreemde vormen met punten bovenaan, en ik kom er niet achter wat het is. Opeens, zonder dat er buiten mij iets verandert, zie ik het. De vormen zijn niets. Het zijn de lege ruimtes tussen de ijspegels die aan de dakgoot hangen vlak voor het raam van mijn studeerkamer. Tien seconden lang kon ik de werkelijkheid niet “zien” met mijn fysieke ogen. Toen gebeurde er iets in mijn hoofd; opeens nam ik de ijspegels waar als dat wat ze echt waren en vanaf toen kon ik niets anders dan de werkelijkheid zien.

We weten allemaal wat er wordt bedoeld dat we met onze fysieke ogen zien wat we willen zien. Maar de andere twee waarnemingsniveaus liggen minder voor de hand. Laten we eens kijken naar wat de Schrift over deze twee niveaus duidelijk maakt.

Zien met de ogen van het hart

Efeziërs 1:18: “Moge uw hart verlicht worden, zodat u zult zien waarop u hopen mag nu Hij u geroepen heeft, hoe rijk de luister is van de erfenis die de heiligen van Hem ontvangen.”1 Mattheüs 13:13: “Dit is de reden waarom Ik in gelijkenissen tot hen spreek: omdat zij ziende blind en horende doof zijn en niets begrijpen.” Dit is wat ik bedoel als ik zeg dat er een spirituele bevatting is van morele en geestelijke schoonheid. We kunnen kijken naar onze hoop die we als volgers van Christus hebben maar toch falen we in het begrijpen hoe het kan dat we in de pas lopen met de geestelijke en morele schoonheid daarvan. In dat geval moeten we bidden zoals Paulus opdat ”de ogen van het hart” verlicht worden zodat we kunnen zien en weten hoe onze hoop er werkelijk uitziet – echt, glorieus, goed en van oneindige waarde.

Zien met de fysieke ogen wat we niet zagen voordat onze geesten veranderden

Genesis 21:19: “Toen opende God haar de ogen en zag ze een waterput. Ze liep ernaartoe, vulde de waterzak en gaf de jongen te drinken.” Hagar zat bij een waterput maar was nog steeds wanhopig over haar hulpeloze situatie zonder water. Oh, hoe dichtbij zijn veel van onze oplossingen! Maar we zien ze niet. Moge God onze geest veranderen om te zien wat er echt is.

Niet helemaal vallend binnen deze categorie zijn de reële dingen die met de fysieke ogen gezien kunnen worden maar gewoonlijks niet bij ons in beeld zijn omdat God ze verbergt. 2 Koningen 6:17: “En hij bad: ‘HEER, open zijn ogen en laat het hem zien.’ De HEER opende Elisa’s knecht de ogen, en toen zag hij dat de heuvels vol stonden met paarden en wagens van vuur, die Elisa omringden.”

Dat Hagar de waterput ziet is waarschijnlijk niet van hetzelfde niveau als dat Elisa’s knecht de wagens ziet. Dat van Hagar is als toen ik de ijspegels herkende. Dat van Elisa’s knecht is wonderlijker dan dat aangezien God een glimp geeft van een realiteit die gewoonlijks “ongezien” blijft. Maar het zien lijkt nog steeds te gebeuren met de fysieke ogen. Ik denk dat het zien van de waterput door Hagar is zoals de mannen Jezus zien bij het avondmaal in Emmaüs na de opstanding: Lucas 24:31: “Nu werden hun ogen geopend en herkenden ze Hem. Maar Hij werd onttrokken aan hun blik.”

Bid voor de leiders van onze kerk dat God ons zicht geeft op elk niveau. We moeten spirituele schoonheid boven al het andere zien. Dan moeten we zien wat voor de hand ligt. Dan moeten we de nabije “waterputten” zien – zoals de ijspegels. Bid voor onze ogen.

Predikant John

---

Noot van de vertaler

¹ Bijbelteksten zijn geciteerd uit de Nieuwe Bijbelvertaling van 2021 (NBV21)