Kwaliteitsverhoging

Uit Bijbelse Boeken en Preken

Ik ben blij dat apostel Paulus schreef dat hij geleerd had tevreden te zijn (Fil. 4:11)¹. Deze fijne eigenschap van het Christelijk karakter heb ik niet van nature verkregen. Op een dag stond ik in de slaapkamer voor de spiegel en telde zeven verschillende “foute” dingen aan mijn lijf – dingen waarover ik vaak gepiekerd en gemopperd heb. Sommigen waren slechts cosmetisch, beïnvloeden alleen mijn uiterlijk zoals de kaalheid die ik vanaf mijn 25e heb.

Een aantal dingen die “fout” waren (en dat nog steeds zijn) waren functioneel en zijn lastiger om in te berusten. Ik kan me nog herinneren dat ik als jongen probeerde honkbal te spelen op de basisschool. Met de knuppel was ik niet goed en vangen lag me ook niet omdat ik niet door had waar de bal was of in kon schatten hoe snel die op me af kwam. Ik wist niet waarom totdat ik jaren later begreep dat mijn onvermogen om honkbal te spelen er aan lag dat ik een monoculaire visie heb – het onvermogen om met meer dan één oog tegelijk scherp te zien. Dieptewaarneming, wat normaal is bij de meeste mensen, is gebaseerd op binoculaire visie – het vermogen om met beide ogen tegelijk scherp te zien om afstanden goed in te kunnen schatten.

Mijn andere functionele tekortkoming is een compleet gehoorverlies aan één oor. Dat is regelmatig gênant wanneer mensen tegen me praten maar ik ze niet hoor zodat het lijkt of ik hen negeer, of als ik op een bijeenkomst probeer te converseren met iemand aan de kant van mijn dove oor. Zelfs ons gevoel voor geluidsrichting komt door het milliseconde verschil waarin geluid onze oren aan elke kant van ons hoofd bereikt. Met maar één werkend oor heb ik geen gevoel voor geluidsrichting. Bijvoorbeeld als mijn vrouw me roept ergens in het huis, moet ik vaak vragen: “Waar ben je?”

Ik besef dat mijn lichamelijke tekortkomingen op z’n slechtst hooguit ongemakken zijn, niet te vergelijk met ernstige beperkingen zoals blindheid, doofheid of verlamming. Desalniettemin, in de voorbije jaren, zorgden ze bij mij vaak voor ontevredenheid. In feite, toen ik op een dag voor de spiegel stond en deze zeven verkeerde dingen samen nam, was ik meer dan ontevreden. Ik worstelde met het “waarom-ik?”-syndroom.

Hoe heb ik in deze omstandigheden geleerd tevreden te zijn? Op dezelfde wijze waarop iemand met grotere of kleinere beperking dat kan: door zich te richten op die schitterende waarheid dat God me geschapen heeft zoals ik ben. Psalm 139:13 luidt: “Want Ú hebt mijn nieren geschapen, mij in de schoot van mijn moeder geweven.” De Bijbel leert ons dat God ieder van ons maakte zoals we zijn. Dat negeert niet de werkelijkheid van genetische aanleg en biologische processen. Het betekent dat God deze factoren zodanig beoogt dat de Bijbel zeer correct kan zeggen dat God ons allen op unieke wijze gevormd heeft in moeders baarmoeder.

Ik heb geleerd dat ik lichamelijk zo ben als ik ben omdat de almachtige God die van me houdt en Zijn Zoon zond om voor mij te sterven, me geschapen heeft zoals ik ben – compleet met al mijn functionele en uiterlijke problemen. Ik ben ontzagwekkend wonderlijk gemaakt (Ps. 139:14). Mijn lichamelijke eigenschappen – wratten en dergelijke – zijn het resultaat van het zorgvuldig, grondig, gedetailleerd en creatief werk van God.

Dat brengt me bij een andere waarheid die me hielp tevredenheid te leren. God vormde mij niet alleen in mijn moeders baarmoeder, Hij plande ook de dagen voor mij. Psalm 139:16 luidt: “Zij alle werden in Uw boek beschreven, de dagen dat zij gevormd werden, toen er nog niet één van hen bestond.” God schiep ieder van ons als uniek persoon ter vervulling van het plan dat Hij voor ons heeft. Dat plan behelst niet alleen Zijn oorspronkelijke schepping van ons maar ook de familiaire en sociale setting waarin we geboren zijn.

Ik werd geboren in een familie met laag inkomen en lage sociale status. Mijn beide ouders verlieten voortijdig de school zo tegen klas acht om te gaan werken op respectievelijk hun familieboerderijen. Ze hadden bijna geen onderwijs- of cultureel voordeel om mij te geven. Ik was jaloers op anderen die dat voordeel wel hadden. Dankzij de omarming van de waarheid dat God in Zijn oneindige wijsheid en liefde voor mij dit levenspad voorschreef, leerde ik om tevreden te zijn.

Gods plan bevat niet alleen de economische en sociale status waarin ik werd geboren maar ook alle hoogte- en laagtepunten des levens – alle schijnbare kansen of willekeurige gebeurtenissen en alle onverwachte wendingen van gebeurtenissen, zowel “goede” als “slechte,” die zich in onze levens voordoen. Al deze situaties en omstandigheden, hoewel ze voor ons toeval lijken, zijn deel van Gods plan voor onze levens.

Toen mijn eerste vrouw stierf aan kanker, ging ik af en toe door periodes van zelfmedelijden. Op een dag, midden in zo’n periode, besloot ik een lijst te maken van alle aanzienlijk “slechte” dingen die me waren overkomen gedurende mijn leven (zoals mijn moeders dood toen ik veertien was). Om het eerlijk te maken, maakte ik op de rechterzijde van de pagina een lijst met alle aanzienlijk “goede” dingen. Het zal u niet verbazen dat de lijst met “slechte” dingen twee keer zo lang was als de “goede” lijst. In de gevallen wereld waarin we leven, vermoed ik dat dit nogal typisch is. Toen, met Romeinen 8:28 in gedachten, schreef ik onderaan de pagina: “En God heeft voor al deze dingen gezorgd (zowel de goede als de slechte) om ten goede mee te werken.” Sommige van deze zogenaamde “slechte” dingen zaten mij jarenlang dwars. Maar op die dag gaf God me er een gevoel van berusting voor.

Dan is er het tijdperk van de roeping. Hoewel ik colleges techniek heb gevolgd, dacht ik al snel na mijn afstuderen dat God wou dat ik een zendeling in het buitenland zou worden. Maar ik ben nooit een zendeling geworden. In plaats daarvan werd ik beheerder van een zendingsorganisatie. Eerst dacht ik dat het beheer een tijdelijke intermezzo zou zijn onderweg naar het zendingsveld. Toen, op een dag moest ik inzien dat God mij begiftigd had voor het beheer en dat was waartoe hij mij had geroepen. Hoe leerde ik destijds tevreden te zijn? Ik accepteerde de waarheid dat God een ieder van ons in het lichaam van Christus een plaats geeft zoals Hij dat wil (zie 1 Korintiërs 12:18).

Je kunt ongetwijfeld een rode draad vinden, die door al mijn ervaringen om te leren tevreden te zijn loopt: een sterk geloof in de wijze en almachtige heerschappij van God in alle omstandigheden van mijn leven. Hoewel, er is een andere Bijbelse waarheid die net zo belangrijk voor me is: het besef dat alles wat ik ben en alles wat ik heb er dankzij de genade van God is. Ik heb niet ontvangen wat ik verdien namelijk Gods afkeuring en woede. Eerder heb ik ontvangen wat ik niet verdien: de vergeving van mijn zonden, het geschenk van het eeuwig leven en alle zegeningen in dit leven. Ik geloof dat deze twee fundamentele waarheden – de almacht en de genade van God – me geleerd hebben tevreden te zijn.

Maar zelfs de kennis over deze prachtige waarheden kan ons op zich niet tevreden maken. Paulus’ beroemde uitspraak in Filippenzen 4:13: “Alle dingen kan ik aan door Christus, Die mij kracht geeft,” werd geschreven terwijl hij leerde tevreden te zijn. Ik moest net als Paulus leren dat, hoe moeilijk en frustrerend mijn omstandigheden ook zijn, Christus’ goddelijke facilitering door de Heilige Geest voor mij beschikbaar is om te helpen tevreden te zijn. Trouwens, deze tevredenheid is bij mij een relatief begrip. Ik ben niet altijd tevreden noch denk ik ooit perfect tevreden te zijn. Maar ik ben een heel eind gekomen in het leren om tevreden te zijn. Daarvoor dank ik God.

---

Noot van de vertaler

¹ Bijbelteksten zijn geciteerd uit de Herziene Statenvertaling (HSV)