Rijkdom preken: Bedrieglijk en dodelijk

Uit Bijbelse Boeken en Preken

Als ik lees over kerken die rijkdom preken, is mijn antwoord: “Als ik niet deel van het christendom zou zijn, zou ik er geen deel van willen worden.” In andere woorden, als dit de boodschap van Jezus zou zijn, dan bedank ik.

Mensen naar Christus lokken met rijkdom is zowel bedrieglijk als dodelijk. Het is bedrieglijk want toen Jezus zelf ons opriep, zei hij dingen als: “Wie geen afstand doet van al zijn bezittingen, kan mijn leerling niet zijn” (Lucas 14:33)¹. En het is dodelijk want het verlangen om rijk te zijn zal een mens “in het verderf storten en ten onder doen gaan” (1 Timotheüs 6:9). Daarom volgt hier mijn oproep aan predikanten van het evangelie.

Inhoud 1 1. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat het voor mensen moeilijker maakt om in de hemel te komen. 2 2. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat zelfmoordverlangens in mensen opwekt. 3 3. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat aanmoedigt tot vatbaarheid voor motten en roest. 4 4. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat hard werken tot middel voor het opeenstapelen van rijkdom maakt. 5 5. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat voor minder vertrouwen zorgt in Gods beloftes dat hij voor ons is wat geld niet zijn kan. 6 6. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat bijdraagt aan het smoren van uw volk. 7 7. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat de smaakmaker uit het zout haalt en het licht bedekt met een mand.

1. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat het voor mensen moeilijker maakt om in de hemel te komen.

Jezus zei: ‘Wat is het moeilijk voor rijken om het koninkrijk van God binnen te gaan.’ De leerlingen waren verbijsterd zoals velen in de “rijkdom”-beweging zouden moeten zijn. Jezus vervolgde met het vergroten van hun verbazing, door te zeggen: ‘Het is gemakkelijker voor een kameel om door het oog van een naald te gaan dan voor een rijke om het koninkrijk van God binnen te gaan.’ Ze reageerden vol ongeloof: ‘Wie kan er dan nog gered worden?’ Jezus zei: ‘Bij mensen is dat onmogelijk, maar niet bij God, want bij God is alles mogelijk’ (Marcus 10: 23-27).

Dus mijn vraag aan prekers van de rijkdom luidt: Waarom zou je een evangelisatiedoel willen ontwikkelen, dat het de mensen moeilijker maakt om in de hemel te komen?

2. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat zelfmoordverlangens in mensen opwekt.

Paulus zegt: “Maar voor wie tevreden is met wat hij heeft, is het geloof grote winst. Wij hebben niets in deze wereld meegebracht en kunnen er ook niets uit meenemen. Wij hebben voedsel en kleren, laten we daar tevreden mee zijn.” Maar dan waarschuwt hij voor het verlangen om rijk te zijn. En indirect ook voor prekers die dit verlangen om rijk te zijn aanzwengelen in plaats van mensen helpen om ervan af te komen. Hij waarschuwt: “Wie rijk wil worden, staat bloot aan verleiding, raakt in een valstrik en valt ten prooi aan allerlei dwaze en schadelijke begeerten die een mens in het verderf storten en ten onder doen gaan. Want de wortel van alle kwaad is geldzucht. Door zich daaraan over te geven zijn sommigen van het geloof afgedwaald en hebben ze zichzelf veel leed berokkend” (1 Timotheüs 6:6-10).

Dus mijn vraag aan prekers van de rijkdom luidt: Waarom zou je een evangelische dienst willen ontwikkelen, die mensen aanmoedigt om zichzelf veel leed te berokkenen en zichzelf in het verderf te storten en ten onder te gaan?

3. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat aanmoedigt tot vatbaarheid voor motten en roest.

Jezus waarschuwt voor de poging om schatten te verzamelen op aarde. Dat wil zeggen, hij vertelt ons om gevers te zijn en geen bewaarders. “Verzamel voor jezelf geen schatten op aarde: mot en roest vreten ze weg en dieven breken in om ze te stelen. Verzamel schatten in de hemel, daar vreten mot noch roest ze weg, daar breken geen dieven in om ze te stelen” (Mattheüs 6:19-20).

Ja, we bewaren allemaal wel wat. Maar gezien de ingebouwde neiging tot hebzucht in een ieder van ons, waarom zouden we de aandacht van Jezus afwenden en alles op de kop stellen?

4. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat hard werken tot middel voor het opeenstapelen van rijkdom maakt.

Paulus zei dat we niet moeten stelen. Het alternatief was hard werken met onze handen. Maar het hoofddoel was niet oppotten en zelfs niet hebben. Het doel was “hebben om te geven.” “Laat wie steelt niet meer stelen, maar eerlijk de kost verdienen door zelf hard te werken, zodat hij iets weg kan geven aan wie het nodig heeft” (Efeziërs 4:28). Dat is geen rechtvaardiging voor rijk zijn zodat je meer kunt geven. Het is een oproep om meer te maken en minder te houden zodat je meer kunt geven. Er is geen reden waarom iemand die $ 200.000 verdient anders zou moeten leven dan iemand die $ 80.000 verdient. Vind een oorlog-bestendige levensstijl, zet een maximum op je uitgaven en geef de rest weg.

Waarom zou je mensen aanmoedigen te denken dat ze weelde moeten bezitten om een gulle gever te zijn? Waarom hen niet aanmoedigen om eenvoudiger te leven en zo een nog gullere gever te zijn? Zou dat aan hun vrijgevigheid niet een sterk bewijs toevoegen dat Christus en niet bezit hun schat is?

5. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat voor minder vertrouwen zorgt in Gods beloftes dat hij voor ons is wat geld niet zijn kan.

Waarom de auteur die aan de Hebreeën schreef, ons vertelt dat we tevreden moeten zijn met wat we hebben, is dat het tegendeel inhoudt dat we minder vertrouwen hebben in Gods beloftes. Hij zegt: “Laat uw leven niet beheersen door geldzucht, neem genoegen met wat u hebt. Hij heeft immers zelf gezegd: ‘Nooit zal Ik u afvallen, nooit zal Ik u verlaten,’ zodat we vol vertrouwen kunnen zeggen: ‘De Heer is mijn helper, ik heb niets te vrezen. Wat zouden mensen mij kunnen doen?’” (Hebreeën 13:5-6).

Als de Bijbel ons zegt dat tevreden zijn met wat we hebben, de belofte van God dat hij ons nooit zal verlaten, eert, waarom zouden we dan mensen willen leren om rijk te willen zijn?

6. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat bijdraagt aan het smoren van uw volk.

Jezus waarschuwt dat het woord van God, dat bedoeld is om ons leven te geven, door rijkdom gesmoord kan worden in effectiviteit. Hij zegt dat het is als een zaadje dat groeit tussen distels die het verstikken tot de dood: “Het zaad dat tussen de distels valt, dat zijn zij die wel geluisterd hebben, maar door zorgen en rijkdom en de genoegens van het leven worden ze gaandeweg verstikt, zodat ze geen vrucht dragen” (Lucas 8:14).

Waarom zouden we mensen aanmoedigen om dat te bemachtigen waarvoor Jezus ons waarschuwt dat het ons zal smoren?

7. Ontwikkel geen evangelisch gedachtengoed dat de smaakmaker uit het zout haalt en het licht bedekt met een mand.

Wat maakt Christenen tot het zout van de aarde en het licht van de wereld? Rijkdom niet. Geldzucht en het najagen van rijkdom smaakt en ziet er helemaal uit als de wereld. Het biedt de wereld niets anders dan waarin het al gelooft. De grote tragedie van rijkdom preken is dat iemand niet spiritueel bewust hoeft te zijn om het te omarmen; je hoeft alleen maar hebzuchtig te zijn. Rijk worden in de naam van Jezus is niet het zout van de aarde of het licht van de wereld. Daarin ziet de wereld gewoon een reflectie van zichzelf. En als dat werkt, zullen ze er voor gaan.

De context van Jezus’ uitspraken laten ons zien wat het zout en het licht zijn. Ze zijn de vreugdevolle bereidheid om te lijden voor Christus. Hier is wat Jezus zegt: “Gelukkig zijn jullie wanneer ze je omwille van Mij uitschelden, vervolgen en van allerlei kwaad betichten. Verheug je en juich, want je zult rijkelijk beloond worden in de hemel; zo immers vervolgden ze vóór jullie de profeten. Jullie zijn het zout van de aarde … Jullie zijn het licht van de wereld” (Mattheüs 5:11-14).

Wat zal zorgen dat de wereld Christus in ons proeft (het zout) en ziet (het licht) is niet dat we van rijkdom houden zoals zij dat doen. In tegendeel, het zal de bereidheid en het vermogen van Christenen zijn om van anderen te houden door met vreugde te lijden omdat hun beloning in de hemel bij Jezus is. Dat is onbegrijpelijk op menselijk niveau. Dat is bovennatuurlijk. Maar om mensen te lokken met beloftes van rijkdom is slechts natuurlijk. Dat is niet de boodschap van Jezus. Dat is niet waarvoor hij stierf.

---

Noot van de vertaler

¹ Bijbelteksten zijn geciteerd uit de Nieuwe Bijbelvertaling van 2021 (NBV21)